KASO DI KLIMA DI BONEIRU: GREENPEACE TA ENTREGÁ PRUEBA NOBO NA KORTE DI DEN HAAG ULTIMO RÒNDU POR ESKRITO PROMÉ KU E OUDIENSIANAN KUMINSÁ.

Kralendijk/ Amsterdam, 11/12 di febrüari 2025 – Gobièrnu Hulandes ta balotá e riesgonan di e krísis di klima pa Boneiru i no ta tumando sufisiente medida pa protehá e habitantenan.

Esaki ta loke Greenpeace Hulanda i e ocho habitantenan di Boneiru ta supstansiá den nan último reakshon por eskrito promé ku trata e kaso di klima den korte di Den Haag dianan 7 i 8 di òktober di e aña akí. E kaso akí ta trata e asuntu ku si Estado Hulandes ta hasiendo sufisiente pa kombatí e krísis di klima. Aktualmente no tin un plan pa protehá Boneiru kontra e konsekuensianan di kambio di klima. Ademas gobièrnu na Den Haag mester stòp mas lihé ku emishon di gasnan ku efekto di ‘broeikas’ ku ta kousa kambio di klima, p’asina prevení e riesgonan di mas grandi.

Ocho habitante di Boneiru huntu ku Greenpeace Hulanda a kuminsá ku e Kaso di Klima akí na 2023. Den e kontesta ku e abogadonan a entregá awor, nan ta reakshoná por eskrito riba e argumentunan di Estado Hulandes. Nan ta deskribí tambe desaroyonan nobo importante den hurisprudensia i siensia.

Kontinuashon di e kaso di klima

Korte na Den Haag lo konsiderá e Kaso di Klima di Boneiru dianan 7 i 8 di òktober di e aña akí. Esaki ta resultado di un proseso ku a kuminsá na sèptèmber 2022 ku e investigashon di Vrije Universiteit Amsterdam 1) ku a mustra kon grandi e efektonan di kambio di klima ta pa Boneiru i kiko e konsekuensianan por ta riba e isla. Den e periodo despues di esei, a tene hopi kòmbersashon ku gobièrnu Hulandes pa konvensé nan pa hasi lihé ku e maneho di klima. Fin di aña pasá mester a bini ku un plan di klima ku medidanan pa protehá Boneiru, pero te ainda esei no a sosodé. “E ora ei e kaso den korte akí kisas lo no tabata nesesario. Awor nos ta ban sigui, pa futuro di Boneiru i pa futuro di nos tur,” asina e demandante Helen Angela a bisa, kende ta un di e habitantenan di Boneiru ku a kuminsá

ku e kaso di klima.

Pruebanan nobo

Greenpeace ta sintié legalmente reforsá pa un sentensia resien di Korte Oropeo pa Derechonan Humano na Straatsburg 2). E maneho di klima Suiso no ta sufisiente pa protehá derechonan humano, asina e sentensia ei ta konkluí a base di konsiderashonnan ku ta vigente pa Hulanda tambe kumpli kuné.

Ademas, Greenpeace ta presentá pruebanan nobo.

• Un rapòrt nobo di e instansia di investigashon Witteveen+Bos 3) ta mustra ku tin riesgonan grandi pa Boneiru komo konsekuensia di kambio di klima, inkluso inundashon pa motibu di subida di nivel di laman. E rapòrt ta konfirmá investigashon anterior di Vrije Universiteit Amsterdam. Ademas e investigashon akí ta konfirmá ku gobièrnu na Den Haag no ta tumando sufisiente medida pa protehá e habitantenan di Boneiru kontra e konsekuensianan di e krísis di klima.
• Un investigashon sientífiko nobo, publiká den The Lancet ta mustra ku dòbel mas tantu hende ta muri komo resultado di oumento di kalor riba islanan chikí, inkluso Boneiru.
• Ta posibel pa na aña 2040 Hulanda kaba kompletamente ku emishon di gasnan ku efekto di ‘broeikas’ ku ta kousa kambio di klima. Emishonnan por keda redusí te ku sero na 2040 si gobièrnu tuma sufisiente akshon. Esaki a sali na kla den un investigashon ekstenso di ekspertonan di Kalavasta, Berenschot i CE Delft riba enkargo di Greenpeace Hulanda i Natuur & Milieu.4)
• E ‘presupuesto di CO2’, un método di kalkulashon ku ta determiná kuantu emishon di CO2 kada pais tin ‘mag’ di kousa sin ku kalentamentu mundial surpasá un oumento di temperatura di 1.5 grado Celsius, en realidat ya a kaba pa Hulanda kaba. Asumiendo un repartishon mundial hustu di e sobrá di e presupuesto di CO2 ku tin ainda pa keda bou di un oumento di temperatura di 1.5 grado, Hulanda de fakto no tin mag di kousa niun emishon mas. Esaki a sali na kla for di investigashon kondusí pa tres sientífiko di klima riba enkargo di Greenpeace Hulanda.  5)

Estado Hulandes no ta tene su mes na palabrashonnan

“Luna pasá Greenpeace a gana un otro kaso den korte kontra Estado Hulandes. Esaki tabata tokante protekshon di naturalesa kontra polushon di nitrógeno (‘stikstof’). Hues a dikta e momentu ei ku Estado Hulandes mester kumpli ku su propio palabrashonnan,” asina Maarten de Zeeuw, eksperto di klima na Greenpeace Hulanda a duna di konosé. “E deklarashon ei ta duna nos speransa, pasobra ora ta trata di klima i protekshon di Boneiru, Estado Hulandes no ta tene su mes na su propio palabrashonnan tampoko. E gobièrnu nobo ta asta debilitá maneho di klima, kaminda ku Hulanda histórikamente a kousa kantidatnan enorme di emishon.  Ta asina ku na Boneiru e mesa di klima ta bai kuminsá, pero ketubai no tin sèn disponibel for di Den Haag pa realisashon di e plannan ku sali for di e mesa di klima. Esaki ta nesesario pa medidanan pa protehá Boneiru kontra subida di nivel di laman, kalor ekstremo i otro konsekuensianan di e krísis di klima. “P’e motibu ei nos ta eksigí di un pais manera Hulanda pa nan tuma mas akshon di klima, anto mas rápido,” asina de Zeeuw ta sigui bisa.

‘Timeline’ di e Kaso di Klima di Boneiru:

https://www.greenpeace.org/nl/algemeen/67399/tijdlijn-klimaatzaak-bonaire-mijlpalen-juridische-documenten/

FUENTE: GREENPEACE/LIVE99FM

NEDERLANDS:

KLIMAATZAAK BONAIRE: GREENPEACE DIENT NIEUW BEWIJS IN BIJ RECHTBANK DEN HAAG.

 Kralendijk/ Amsterdam, 11/12 februari 2025 – De Nederlandse regering onderschat de risico’s van de klimaatcrisis voor Bonaire en neemt onvoldoende maatregelen die inwoners beschermen. Dat onderbouwen Greenpeace Nederland en de acht inwoners van Bonaire in hun laatste schriftelijke reactie voordat de klimaatzaak op 7 en 8 oktober dit jaar behandeld wordt in de rechtbank van Den Haag.

In deze rechtszaak gaat het erom of de Nederlandse Staat genoeg doet tegen de klimaatcrisis. Zo is er nu geen plan om Bonaire te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Ook moet de regering in Den Haag de uitstoot van broeikasgassen die de klimaatverandering veroorzaken sneller stoppen om de grootste risico’s van te voorkomen. 

Acht inwoners van Bonaire startten in 2023 samen met Greenpeace Nederland deze Klimaatzaak. In de nu door de advocaten ingediende repliek reageren zij schriftelijk op de argumenten van de Staat. Ook beschrijven zij belangrijke nieuwe ontwikkelingen in de rechtspraak en wetenschap. 

Vervolg van de klimaatzaak

De rechtbank van Den Haag buigt zich op 7 en 8 oktober dit jaar over deze Klimaatzaak Bonaire. Het is de uitkomst van een proces dat begon in september ‘22 met het onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam 1) dat liet zien hoe groot de effecten van de klimaatverandering zijn op Bonaire en wat de gevolgen op het eiland zouden kunnen zijn. In de periode daarna zijn er veel gesprekken geweest met de Nederlandse overheid om hen te overtuigen om haast te maken met klimaatbeleid. Eind vorig jaar zou er een klimaatplan komen met maatregelen om Bonaire te beschermen, maar dat is er nog altijd niet. “Dan was deze rechtszaak misschien niet nodig geweest. Nu gaan we door, voor de toekomst van Bonaire en voor de toekomst van ons allemaal,” zegt eiser Helen Angela, een van de inwoners van Bonaire die de klimaatzaak startte.

Nieuwe bewijsstukken

Greenpeace voelt zich juridisch gesterkt door een recente uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg 2). Het Zwitserse klimaatbeleid is onvoldoende om mensenrechten te beschermen, concludeert die uitspraak op basis van overwegingen die ook voor Nederland bindend zijn.

Bovendien komt Greenpeace met nieuwe bewijsstukken. 

• Een nieuw rapport van onderzoeksbureau Witteveen+Bos 3) laat zien dat er grote risico’s zijn voor Bonaire als gevolg van klimaatverandering, waaronder overstromingen door de stijging van de zeespiegel. Het rapport bevestigt eerder onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam. Ook bevestigt dit onderzoek dat de regering in Den Haag onvoldoende maatregelen treft om inwoners van Bonaire te beschermen tegen deze gevolgen van de klimaatcrisis
• Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek, gepubliceerd in The Lancet, blijkt dat twee keer zo veel mensen overlijden als gevolg van de toegenomen hitte op kleine eilanden, waaronder Bonaire.
• Het is voor Nederland, met flinke inspanningen, haalbaar om in 2040 helemaal een einde te maken aan de uitstoot van broeikasgassen die klimaatverandering veroorzaken. De uitstoot kan in 2040 naar nul zijn teruggebracht, als de regering voldoende actie onderneemt. Dat blijkt uit een uitgebreid onderzoek door experts van Kalavasta, Berenschot en CE Delft in opdracht van Greenpeace Nederland en Natuur & Milieu. 4)
• Het ‘CO2-budget’, een rekenmethode waarmee gekeken wordt hoeveel CO2 uitstoot elk land ‘mag’ veroorzaken, zonder dat de klimaatopwarming boven de 1,5 graden celsius temperatuurstijging uit komt, is voor Nederland eigenlijk al op. Uitgaande van een eerlijke wereldwijde verdeling van het overgebleven CO2-budget dat er nog is om onder de 1,5 graden temperatuurstijging te blijven, mag Nederland eigenlijk niks meer uitstoten. Dat blijkt uit onderzoek van drie klimaatwetenschappers in opdracht van Greenpeace Nederland. 5)

Staat houdt zich niet aan afspraken

“Vorige maand wonnen we met Greenpeace een andere rechtszaak tegen de Nederlandse staat. Die ging over de bescherming van natuur tegen vervuiling van stikstof. De rechter oordeelde toen dat de Staat zijn eigen afspraken moet nakomen,” zegt Maarten de Zeeuw, klimaatexpert bij Greenpeace Nederland.  “Die uitspraak geeft ons hoop, want ook als het gaat om klimaat en de bescherming van Bonaire houdt de Nederlandse Staat zich niet aan zijn eigen afspraken. De nieuwe regering zwakt klimaatbeleid zelfs af, terwijl Nederland historisch gezien enorm veel heeft uitgestoten.

Op Bonaire gaat nu weliswaar de klimaattafel van start, maar vanuit Den Haag is er nog steeds geen geld beschikbaar om de plannen van deze tafel uit te voeren. Dat is nodig om Bonaire te beschermen tegen de zeespiegelstijging, de steeds extremere hitte en andere gevolgen van de klimaatcrisis. Daarom eisen we van een land als Nederland meer en snellere klimaatactie,” vervolgt de Zeeuw.

—————