RAPÒRT DI INSPEKSHON: SITUASHON DI SELIBON TA PREOKUPANTE, KOMPLIKÁ I URGENTE

Kralendijk,- Inspekshon di ambiente di bida i transporte (Inspectie Leefomgeving en Transport – ILT) den su rapòrt di inspekshon ‘

Vergunningverlening, toezicht en handhaving bij Selibon Lagun’ ta konstatá ku situashon na e sentro pa depositá shushi i lèntfel na Boneiru ta preokupante, kompliká i urgente. “Semanalmente tin oumento di riesgo pa e medioambiente (aire, tera/supsuela, awa bou di tera i kandela)”, ILT ta bisa. Ademas, for di un estudio sientífiko resien a resultá ku e awa di laman den e bahia di Lagun pegá ku Selibon ta kontaminá, entre otro ku metalnan pisá. Ekspertonan ta indiká ku ta plousibel ku tin riesgo pa naturalesa i salubridat públiko.

Di 27 te ku 30 di ougùstùs ILT a ehekutá un inspekshon adishonal. E inspekshon aki tabata dirigí riba e otorgamentu di pèrmit, e supervishon i mantenshon (VTH) dor di entidat públiko Boneiru (OLB) na Selibon, na e sitio Lagun. E defisiensianan den e proseso di supervishon i mantenshon (‘VTH-proces’) a kondusí na e huisio di e tim di inspekshon di riesgonan konsiderabel pa medioambiente i posibel riesgonan pa salubridat públiko. Ta asina ku Selibon no ta disponé di un pèrmit di molèster / pèrmit Lei di vrom BES (‘vergunning Wet vrom BES’). E lèntfel no tin pèrmit, no tin tranké i ta benta shushi afó práktikamente di forma deskontrolá.

Riesgonan di medioambiente

Riba e tereno tin 9 kònteiner sin fria ku desperdisio biomédiko aden ku no por kima, pa motibu ku a deskontinuá e planta di kima shushi despues di keho di abitantenan den bisindario. E desperdisio den e kònteinernan aki ta parsialmente paketá den diferente barí será i parsialmente den saku di shushi di plèstik. E kantidat di kònteiner ta oumentá i tin kònteiner ku ya ta stashoná ei pa mas ku un aña. Vários kònteiner ta den mal estado.

Asbèst

Tambe tin 19 kònteiner ku material ku ta kontené asbèst stashoná ei. Un parti di e material aki pa basta tempu i no sufisientemente paketá a keda pafó di e kònteinernan kaminda ku kontaminashon di e suela por tuma lugá. Pa motibu ku e lèntfel no ta disponé di fasilidatnan di protekshon di suela, komponentenan kontaminá seguidamente por spula via áwaseru bai den e supsuela i awa riba superfisie.

Ademas, for di mart 2024 diferente kandela a surgi riba e lèntfel. Te ainda no a paga e kandelanan aki kompletamente ku komo resultado ku kontinuamente tin kandelanan chikí ku ta okashoná molèster di huma i holó.

Seguidamente

Mirando e seriedat di e opservashonnan ILT ta manda e resultadonan di e inspekshon pa Representante di Reino suplente di Boneiru, Sint Eustatius i Saba. E ta e outoridat kompetente ku a base di e konklushonnan di ILT por tuma siguiente pasonan nesesario den direkshon di entidat públiko Boneiru (OLB) pa sòru pa e kolegio atendé ku e situashon rápidamente i dirigí.

Ròl di ILT

For di aprel 2024 kompanianan na Boneiru, Sint Eustatius i Saba mester kumpli ku e regulashonnan di medioambiente for di e ‘Inrichtingen- en activiteitenbsluit BES (IAB BES). E regulashonnan aki ta un aktualisashon di e pèrmit di molèster lokal i ta destiná pa protehá e ambiente di bida di e abitantenan di Hulanda Karibense mas mihó. Inspekshon di ambiente di bida i transporte (Inspectie Leefomgeving en Transport – ILT) ta e supervisor di ministerio di Infrastruktura i Maneho di awa. Ku 1.600 empleado ILT ta traha diariamente na seguridat, konfiansa i durabilidat den transporte, infrastruktura, medioambiente i biba.

FUENTE:RCN/LIVE99FM

NEDERLANDS:

INSPECTIERAPPORT: SITUATIE SELIBON ZORGWEKKEND, COMPLEX EN URGENT

Kralendijk,- De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) constateert in haar inspectierapport ‘Vergunningverlening, toezicht en handhaving bij Selibon Lagun’ dat de situatie bij het afvalcentrum en de stortplaats op Bonaire zorgwekkend, complex en urgent is. “

Er is sprake van risico’s voor het milieu (lucht, bodem, grondwater en brand) die wekelijks toenemen”, zo schrijft de ILT. Uit een recente wetenschappelijke studie blijkt bovendien dat het zeewater in de baai Lagun vlakbij Selibon is verontreinigd, onder andere met zware metalen. Experts geven aan dat het aannemelijk is dat er risico’s voor de natuur en volksgezondheid zijn.

De ILT voerde van 27 tot en met 30 augustus 2024 een extra inspectie op Bonaire uit. Deze inspectie richtte zich op de vergunningverlening, het toezicht en de handhaving (VTH) door het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) bij Selibon, locatie Lagun. De tekortkomingen in het VTH-proces leiden naar het oordeel van het inspectieteam tot aanzienlijke milieurisico’s en tot mogelijke risico’s voor de volksgezondheid. Zo beschikt Selibon niet over een dekkende Hindervergunning/vergunning Wet vrom BES. De stortplaats is niet vergund, niet voorzien van een omheining en het storten van afval vindt vrijwel ongecontroleerd plaats.

Milieurisico’s

Op het terrein staan 9 ongekoelde zeecontainers met biomedisch afval dat niet verbrand kan worden, omdat de verbrandingsinstallatie na klachten van de omwonenden is stopgezet. Het afval in deze containers is gedeeltelijk verpakt in afgesloten vaten en gedeeltelijk verpakt in plastic afvalzakken. Het aantal containers groeit en sommige containers staan er al langer dan een jaar. Meerdere containers verkeren in slechte staat.

Asbest

Ook staan er 19 containers met asbesthoudend materiaal. Een deel van dit materiaal heeft geruime tijd en onvoldoende verpakt buiten de containers gelegen waardoor asbestverontreiniging van de bodem zou kunnen plaatsvinden. Omdat de stortplaats niet beschikt over bodembeschermende voorzieningen spoelen verontreinigende stoffen vervolgens via regenwater uit naar de bodem en het oppervlaktewater.

Daarnaast hebben er sinds maart 2024 meerdere branden gewoed op de stortplaats. Deze branden zijn nog niet volledig geblust waardoor er voortdurend nieuwe brandjes ontstaan die tot rook- en stankoverlast leiden.

Vervolg

Gezien de ernst van de constateringen stuurt de ILT de inspectieresultaten aan de waarnemend Rijksvertegenwoordiger van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Hij is het bevoegde gezag en kan naar aanleiding van de conclusies van de ILT vervolgstappen nemen richting het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) om te zorgen dat het bestuur de situatie snel en gericht aanpakt.

Rol ILT

Vanaf 1 april 2024 moeten bedrijven op Bonaire, Sint Eustatius en Saba zich houden aan de milieuregels uit het Inrichtingen- en activiteitenbesluit BES (IAB BES). Deze regels zijn een actualisering van de lokale Hinderverordeningen en bedoeld om de leefomgeving van de inwoners van Caribisch Nederland beter te beschermen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is de toezichthouder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Met 1.600 medewerkers werkt de ILT dagelijks aan veiligheid, vertrouwen en duurzaamheid in transport, infrastructuur, milieu en wonen._