Kralendijk,- Ta zona straño. Dikon yuda asina yamá ‘ilegalnan’ pa nan por sera un Seguro Médiko pa kubri nan gastunan di enfermedat?
Bon, na promé lugá, nan no ta ‘ilegal’. Hende no por ta ilegal. Ta trata di hende ku no tin permit di estadia na Boneiru. Tin biaha hasta nan mes no por yuda.
Por ehèmpel, legalmente un turista mag keda na Boneiru pa tres luna. Supongamos, ku un luna promé ku e tin ku sali, e ta bira malu y tin ku bai hospital? Anto ta dura 3 luna pa e rekuperá. Ora e ta sali for di hospital, ya e tin 2 luna di estadia sin permit. Na airport hasta e por haña un but pa esei. Nos ta suponé ku den un kaso asina, lo informá Kmar pa legumai e but. Pero, e hecho ta keda ku su papelnan di estadia no ta na òrdu ora e ta sali. Pues e ta ‘ilegal’. Pero no ta su falta.
Punto ta ku no ta korekto pa yama hende ‘ilegal’. Ora ta yama hende ‘ilegal’ ta pone un stèmpel negativo riba nan, mientras ku no por tuma e persona den nos ehèmpel nada na malu. Ta p’esei nos di Fundashon ‘Union di Imigrantenan Boneraino’ (FUIB) ta yama nan tur ‘personanan indokumentá’.
Y e ehèmpel tambe ta siña nos dos otro kos. Boneiru ta un komunidat ku kurazòn.
Nos religion a siña nos ku mester yuda esnan mas pober y mas suak. Nos no ta laga hende sufri di malesa, ni maske kiko nan a hasi. Hasta prisonero tin derecho riba trato médiko. Boneiru mester ta orguyoso ku nos ta aktuá asina. Ta pasobra nos ta humilde y nos tin kurazòn.
Sin embargo, no mester lubidá realismo tampoko. Trato médiko ta kosta sèn. Hospital, dokter- ku enfermeronan no mag nenga di duna trato médiko na un hende, hasta si e no por paga. Pero si niun hende no ta paga nan, e ta bira imposibel pa nan por sigui ku nan trabou. Ta p’esei Boneiru ta kobra tur hende un suma di belasting pa kubri e gastunan médiko di tur. Anto asina tur siudadano di Boneiru ta haña su trato médiko grátis.
Pero e sistema ei no ta kubri gastunan médiko pa personanan indokumentá. Kon por solushoná e ‘buraku’ ei den nos sistema médiko? Wèl, e manera mas lógiko ta pa organisá un Seguro Médiko pa nan. Na Kòrsou nan a logra esei den passado via di e kompania di seguro ‘Citizens Insurance’.
Fundashon ‘Union di Imigrantenan Boneriano’ (FUIB) a aserká un kompania di seguro kaba pa sondeá si nan ta interesá. Nos ta wardando kontesta. FUIB a y lo tuma kontakto ku otro organisashonnan na Boneiru tambe, inkluso Mariadal, pa wak kon huntu por solushoná e problema aki pa medio di un sistema di Seguro Médiko pa personanan indokumentá. Keda pendiente pa mas informashon durante siguiente lunanan.
Kualkier imigrante ku ta deseá di haña mas informashon presiso over di esaki of otro problema hurídiko por tuma kontakto ku Direktiva di FUIB of pasa libremente na nos Konsultorio hurídiko grátis tur djasabra di 4’or te 6’or di atardi na Ofisina di Abog. Bijkerk na Antriol. Adrès: Kaya Jose G. Hernandez 16A. Telefòn y whatsapp: 796 2650.
FUENTE: FUIB/LIVE99FM

GIPHY App Key not set. Please check settings