Willemstad,- E aña aki ta hasi 20 aña ku ta rekordá e tsunami den oséano indio, kual ta un di e desaster nan mas mortal den historia resien. Mas di 230.000 hende a pèrdè nan bida.
Riba e dia Mundial di konsientisashon riba tsunami, nos ta rindi honor na e víktima nan i alabes nos ta kontinuá pa sigui traha pa protehá e 700 mion hendenan alrededor di mundu ku ta kore e rísiko di eksperensia un tsunami.
E mihó manera pa hasi esaki ta dor di laga tur e partnernan kontribuí i traha ku e inisiativa di ‘Early Warnings for All’, di Nashon nan Uni, ku ta sigurá pa avisá tur persona adelantá ora ta premirá ku ta bai bin un tsunami òf un otro desaster, esaki segun sr. Antoni Guterres, e Secretaris General di Nashonnan Uni.
Den e último 100 añanan, un total di 58 tsunami a kosta bida di mas ku 260.000 persona. Esaki a surpasá tur otro desaster natural. Temblor den laman tambe ta un fenómeno normal den aria di Karibe. Tin temblor tur dia rònt di e islanan den Karibe i Sentro Amérika. Esaki por ta desénas pa ora, sentenáres pa luna i mas o ménos 3000 pa aña.
Un estudio a ser hasi dor di Servisio Meteorológiko aki na Kòrsou, den kolaborashon ku otro interesado nan pa traha un mapa di e rísikonan a konsekuensia di un tsunami i alabes un sistema di alerta.
Tur aña den luna di mart ta hasi un ehersisio pa asina tèst e plan nan aki.
Un tsunami ta un seri di olanan enorme kousá pa un temblor bou di laman. E palabra tsunami ta konsistí di e palabranan hapones “tsu” (ku ta nifiká haf) i “nami” (ku ta nifiká ola). Den desèmber 2015 e asamblea general di Nashonnan Uni a deklará e fecha 5 di novèmber komo Dia Mundial di Konsientisashon di tsunami, hasiendo un yamada na paisnan, instansianan internashonal i sosiedat sivil pa halsa e konsientisashon di tsunami i kompartí aserkamentu inovativo pa redukshon di riesgo.
Riba e fecha 31oktober 2024 tabatin un temblor bou laman ku un magnitut di 3.5 riba eskala di Richter, pa 07:39 pm ora lokal. E episentro tabata situá na un distansia di 54 km wèst di nos isla i un profundidat di 21 kilometer. E shòk a wòrdu sinti dor di vários persona.
E temblor no tabata forma un menasa di un tsunami, pero e habitante nan mester a keda alerta. Segun servisio Meteorológiko, ta esensial pa tuma prekoushon i keda seif durante i despues di e shòknan. Temblornan no por wòrdu pronostiká ainda. Importante ta pa keda hasi investigashon pa determiná kiko ta e medidanan ku mester wòrdu tuma si tin riesgo pa tsunami. Eksperto nan ta bisa ku un hende por sinti un temblor for di momentu ku e ta un 3.5 òf mas riba eskala di Richter. Temblor nan mas chikí por wòrdu registrá solamente pa medio di ‘seismometer’.
Servisio Meteorológiko Kòrsou den estrecho koperashon ku institutonan Meteorológiko i sismologiko internashonal lo sigui vigilá aktividatnan di temblor spesífikamente den region di laman Karibe. Meteo ta e instansia ofisial pa emití alerta i òf atvertensia den kaso di posibel tsunami pa e isla di Kòrsou. Pa e motibu aki Meteo lo sigui vigilá posibel aktividatnan di temblor den region di laman Karibe.
FUENTE:GOBIERNO DI KORSOU/LIVE99FM
GIPHY App Key not set. Please check settings