NO LAGA BO AUTO NOBO KOSTA BO E CHÈNS DI UN PROPIO KAS; UN ATVERTENSIA PA KONSUMIDÓNAN!

Kralendijk,- Fundashon Tienda pa Konsumidó Boneriano, ta atvertí tokante un desishon finansiero importante ku por influensiá bo futuro: e kompra di un outo nobo promé ku bo solisitá un hipotek.

Promé ku un banko duna bo un hipotek, nan mester investigá si bo tin otro obligashonnan finansiero, manera préstamonan personal, debe riba karchi di krédito òf un préstamo pa un outo.

Tur e préstamonan akí ta konta den e kálkulo di loke bo por fia maksimal. E banko kier ta sigur ku bo por paga e gastunan mensual, i ku bo no ta kore demasiado riesgo.

Komo ku bo lo tin ménos sèn “sobra” pa bo gastunan di bibienda, legalmente e banko mester presta bo ménos plaka pa fiansa pa hipotek. Un préstamo pa un outo nobo por pues direktamente bai na kosto di e suma ku bo por fia pa un kas.

Entrante 1 di yüni 2025 AFM implementá kambionan importante den e sumanan ku bankonan i otro institushonnan finansiero por fia na konsumidónan. Pa Boneiru esaki ta nifiká un redukshon di 2.6% ménos ku konsumidónan por a fia kompará ku e aña anterior.

E REALIDAD NA BONEIRU:

• E kosto haltu di bida ta pisa èkstra duru riba hopi kasnan di famia.
• For di 1 di yüni 2025 AFM a indeksá e normanan di préstamo na e oumento di kosto di bida. Esaki ta nifiká ku bo por fia ménos pa un hipotek.
• “E merkado di kasnan na Boneiru ta masha limitá” esaki ta nifiká ku tin masha tiki kas pagabel disponibel, miéntras ku tin hopi hende ta buska un kas pa kumpra òf hür. Pues tin mas interesado ku kasnan. Pa motibu di e oferta limitá, mayoria biaha bo no por haña un kas lihé ku ta kuadra ku bo deseonan i presupuesto. Kisas bo mester buska mas largu, hasi mas konseshon, òf pèrdè chèns vários biaha durante búskeda di kas. Kual  ta eksigí tempu, determinashon i suerte.
• E merkado di outonan di segunda mano generalmente ta ménos limitá ku esun di kasnan. Tin mas outo disponibel i hende ta kambia nan outo mas lihé ku nan kas. Si bo mester di transporte mesora, mayoria biaha bo por kumpra un outo di segunda mano adekuá denter di un tempu relativamente kòrtiku. Haña un kas pagabel ta dura generalmente hopi mas largu.

KIKO BO POR HASI?

Stipulá prioridatnan: Akomodashon ta un nesesidat básiko i un invershon riba término largu, un outo riba e isla no ta un luho pero un outo di segunda mano por hiba bo mesun bon tur kaminda manera un nobo

Konsultá bo banko promé: Diskutí bo plannan pa kumpra un kas ku bo banko promé ku bo tuma otro préstamonan

Konsiderá alternativanan: Un bon outo di segunda mano por ta un bon solushon temporal miéntras bo ta spar pa un nobo

Planifiká pa futuro: Desaroyá un plan finansiero ku ta inkluí tantu bo nesesidat di transporte komo esun di bibienda

FUENTE: FTKB/LIVE99FM

NEDERLANDS:

LAAT UW NIEUWE AUTO U NIET DE KANS OP EEN EIGEN WONING KOSTEN; EEN WAARSCHUWING AAN CONSUMENTEN!

Kralendijk,- Fundashon Tienda pa Konsumidó Boneriano, waarschuwt voor een belangrijke financiële beslissing die uw toekomst kan beïnvloeden: het kopen van een nieuwe auto voordat u een hypotheek aanvraagt.

Voordat een bank jou een hypotheek geeft, gaan ze kijken of je andere financiële verplichtingen hebt, zoals persoonlijke leningen, creditcardschulden of een lening voor een auto. Al die leningen tellen mee bij het berekenen van wat je maximaal kunt lenen. De bank wil namelijk zeker weten dat je de maandlasten kunt betalen, en dat je niet te veel risico loopt. Omdat je dan minder geld “over” hebt voor je woonlasten, mag de bank je wettelijk minder lenen voor een hypotheek. Een autolening kan dus direct ten koste gaan van het bedrag dat je kunt lenen voor een huis. Per 1 juni 2025 zijn belangrijke veranderingen doorgevoerd in de bedragen die banken en andere financiële instellingen aan consumenten mogen verstrekken. Voor Bonaire betekent het een daling van 2.6% minder dat consumenten mogen lenen.

DE REALITEIT OP BONAIRE:

• De hoge kosten van levensonderhoud drukken extra zwaar op veel huishoudens.
• Vanaf 1 juni 2025 zijn de leennormen door AFM geïndexeerd aan de stijgende kosten van levensonderhoud op. Dit betekent dat u minder kunt lenen voor een hypotheek.
• “De woningmarkt op Bonaire is zeer krap” het betekent dat er maar weinig betaalbare woningen beschikbaar zijn, terwijl er veel mensen op zoek zijn naar een koop- of huurhuis. Er zijn dus meer geïnteresseerden dan woningen. Door het beperkte aanbod kun je meestal niet snel een huis vinden dat bij je wensen en budget past. Je moet misschien langer zoeken, meer concessies doen, of vaker misgrijpen bij een bezichtiging. Het vergt dus tijd, doorzettingsvermogen én soms geluk.
• De markt voor gebruikte auto’s is meestal minder krap dan die voor huizen. Er zijn vaak meer auto’s beschikbaar en mensen vervangen hun auto sneller dan hun woning. Als je direct vervoer nodig hebt, lukt het meestal wel om binnen kortere tijd een geschikte tweedehandsauto te kopen. Een betaalbare woning vinden duurt vaak veel langer.

WAT KUNT U DOEN?

• Prioriteiten stellen: Huisvesting is een basisbehoefte en een investering op lange termijn, een auto op het eiland is geen luxe maar een tweede hands auto kan je net zo goed overal naar toe brengen als een nieuwe
• Raadpleeg eerst uw bank: Bespreek uw plannen voor het kopen van een woning met uw bank voordat u andere leningen aangaat.
• Overweeg alternatieven: Een tweedehands auto kan een goede tijdelijke oplossing terwijl u spaart voor een nieuwe
•  Plan voor de toekomst: Ontwikkel een financieel plan dat zowel uw vervoers- als woonbehoeften omvat

ENGELS:

DON’T LET YOUR NEW CAR COST YOU THE CHANCE OF OWNING A HOME; A WARNING TO CONSUMERS!

Kralendijk,- Fundashon Tienda pa Konsumidó Boneriano, warns of an important financial decision that could affect your future: buying a new car before applying for a mortgage.

Before a bank gives you a mortgage, they will check if you have any other financial obligations, such as personal loans, credit card debt, or a loan for a car. All those loans count when calculating the maximum you can borrow. The bank wants to be sure that you can pay the monthly payments, and that you do not run too much risk. Because you then have less money “left” for your housing costs, the bank is legally allowed to lend you less for a mortgage. A car loan can therefore be directly at the expense of the amount you can borrow for a house. As of 1 June 2025, important changes have been made to the amounts that banks and other financial institutions are allowed to provide to consumers. For Bonaire, it means a decrease of 2.6% less that consumers are allowed to borrow.

THE REALITY ON BONAIRE:

1. The high cost of living weighs extra heavily on many households.
2. From 1 June 2025, the lending standards have been indexed by the AFM to the rising cost of living. This means that you can borrow less for a mortgage.
3. “The housing market on Bonaire is very tight” It means that there are few affordable homes available, while many people are looking for a house to buy or rent. So there are more interested parties than homes. Due to the limited supply, you usually can’t quickly find a house that suits your needs and budget. You may have to search longer, make more concessions, or miss out more often during a viewing. So it takes time, perseverance and sometimes luck.
4. The used car market is usually less tight than that for homes. There are often more cars available and people are replacing their cars faster than their homes. If you need immediate transport, it is usually possible to buy a suitable second-hand car within a shorter time. Finding affordable housing often takes much longer.

WHAT CAN YOU DO?

1. Setting priorities: Housing is a basic need and a long-term investment, a car on the island is not a luxury but a second-hand car can take you anywhere just as well as a new one
2. Consult your bank first: Discuss your plans for buying a property with your bank before taking out any other loans.
3. Consider alternatives: A used car can be a good temporary solution while you’re saving up for a new one
4.  Plan for the future: Develop a financial plan that includes both your transportation and housing needs

SPANJO:

NO PERMITA QUE SU NUEVO AUTOMÓVIL LE CUESTE LA OPORTUNIDAD DE SER PROPIETARIO DE UNA CASA; ¡UNA ADVERTENCIA PARA LOS CONSUMIDORES!

Kralendijk,- Fundashon Tienda pa Konsumidó Boneriano, advierte de una importante decisión financiera que podría afectar tu futuro: comprar un auto nuevo antes de solicitar una hipoteca.

Antes de que un banco le otorgue una hipoteca, verificará si tiene otras obligaciones financieras, como préstamos personales, deudas de tarjetas de crédito o un préstamo para un automóvil. Todos esos préstamos cuentan a la hora de calcular el máximo que puedes pedir prestado. El banco quiere estar seguro de que puedes pagar las cuotas mensuales y de que no corres demasiado riesgo. Debido a que entonces le “queda” menos dinero para los costos de su vivienda, el banco está legalmente autorizado a prestarle menos para una hipoteca. Por lo tanto, un préstamo para un automóvil puede ser directamente a expensas de la cantidad que puede pedir prestada para una casa. A partir del 1 de junio de 2025, se han realizado cambios importantes en los importes que los bancos y otras instituciones financieras pueden proporcionar a los consumidores. Para Bonaire, significa una disminución del 2,6% menos que los consumidores pueden pedir prestado.

LA REALIDAD EN BONAIRE:

1. El alto costo de la vida pesa más en muchos hogares.
2. A partir del 1 de junio de 2025, la AFM ha indexado los criterios de concesión de préstamos al aumento del coste de la vida. Esto significa que puede pedir prestado menos para una hipoteca.
3. “El mercado inmobiliario en Bonaire está muy ajustado” Significa que hay pocas viviendas asequibles disponibles, mientras que muchas personas buscan una casa para comprar o alquilar. Por lo tanto, hay más interesados que viviendas. Debido a la oferta limitada, por lo general no puede encontrar rápidamente una casa que se adapte a sus necesidades y presupuesto. Es posible que tenga que buscar durante más tiempo, hacer más concesiones o perderse más a menudo durante una visita. Así que se necesita tiempo, perseverancia y, a veces, suerte.
4. El mercado de coches usados suele ser menos ajustado que el de las viviendas. A menudo hay más autos disponibles y las personas están reemplazando sus autos más rápido que sus hogares. Si necesita transporte inmediato, generalmente es posible comprar un automóvil de segunda mano adecuado en menos tiempo. Encontrar una vivienda asequible a menudo lleva mucho más tiempo.

¿QUÉ PUEDES HACER?

1. Establecer prioridades: La vivienda es una necesidad básica y una inversión a largo plazo, un coche en la isla no es un lujo pero un coche de segunda mano puede llevarte a cualquier lugar tan bien como uno nuevo
2. Consulte primero a su banco: Discuta sus planes para comprar una propiedad con su banco antes de solicitar cualquier otro préstamo.
3. Considere alternativas: Un automóvil usado puede ser una buena solución temporal mientras ahorra para uno nuevo
4.  Planifique para el futuro: Desarrolle un plan financiero que incluya sus necesidades de transporte y vivienda