in

ANÁLISIS: PARALISASHON ATMINISTRATIVO I ANSHA DI MERKADEO TA PONE PRESHON RIBA TURISMO I E ISLA DI BONEIRU.

Kralendijk,- Na mei 2023, e kolegio di MPB/UPB, a base di un konseho formal, a otorgá derecho di voto na e direktor interino di Bonaire Holding Maatschappij (BHM) pa bai di akuerdo ku un kolaborashon entre Tourism Corporation Bonaire (TCB) i e kompanianan di aviashon JetBlue i WestJet.

E pèrmiso, otorgá pa medio di e struktura di akshonista, tabata destiná pa garantisá konekshon nobo ku Norte Amérika y asina fortalesé e isla su aksesibilidat aereo. Ta difísil pa imaginá ku e konseho no tabata kontené un kondishon kla ku e desishon aki mester a bai kompañá pa un ankramentu presupuestario pa loke ta trata e obligashonnan finansiero.

E kolegio ehektivo di e tempu ei aparentemente a warda riba e plannan final di TCB pa por prosesá esaki korektamente den e presupuesto. Desafortunadamente, e kolegio a kai promé ku e proseso ei por a keda kompletá. E aktual kolegio ehekutivo for di e tempu ei a faya seriamente pa kumpli ku e obligashon aki, ku tur e konsekuensianan ku esei ta trese kuné.

Loke hopi hende no ta realisá ta ku un desishon na nivel di akshonista no ta un desishon di presupuesto ainda. Sin un reservashon eksplísito bou di maneho di riesgo òf un amienda formal di e presupuesto, un garantia asina por pone e gobièrnu den un huki finansiero hopi fèrfelu. Esei ta eksaktamente loke ta menasá di sosodé awor.

Dia 28 di febrüari 2024, e kolegio aktual a rekonfirmá e desishon anterior komo akshonista, bou di e kondishon ku e montante di garantia lo wòrdu inkluí den e paragraf di riesgo di e presupuesto 2024. E echo ku esaki no a sosodé te ku awe ta indiká un falta serio di implementashon i siguimentu. E no solamente ta mina e kredibilidat di e kolegio, pero tambe ta lanta duda riba e sentido di urgensia di e kolegio.

Apesar di e echo ku Konseho Insular a risibí e plan di akshon nobo di TCB dia 26 di sèptèmber 2024 — ku a laga sa ku por lo ménos $4.5 mion pa aña ta nesesario pa un maneho di turismo efektivo — tabatin un tremendo silensio di parti di koalishon. Durante un reunion di komishon dia 15 di òktober 2024, direktor di TCB Miles Mercera a splika e plan aki den detaye. El a enfatisá e importansia di desaroyo turístiko duradero i a mustra ku turismo ta konta pa mas o ménos 40% di e produkto interno brutu di Boneiru.

I tòg: ni un solo amienda, ni un solo kambio di presupuesto, ni un solo akshon polítiko di parti di koalishon pa inkluí e suma rekeri den e presupuesto 2025. Ningun petishon pa un debate.

Ta notabel ku den e korant di mainta ‘Boneriano’, e lider di frakshon di M21, Sra. Coffie, ta wòrdu sitá bisando ku Kolegio Ehekutivo tin intenshon di paga e kompanianan di aviashon su fakturanan pa despues dedusí e montante for di e supsidio na TCB.

Dor di sugerí públikamente ku e gastunan ei — ku implikashonnan finansiero signifikante — ta sosodé pafó di e siklo di presupuesto formal, Coffie ta mina e ròl di supervishon di e konseho insular. E ta lanta e pregunta dikon e ta drentando e tereno di poder ehekutivo, en bes di ehekutá su tarea real: monitoriá e kolegio ehekutivo. Dikon e diputado pa Turismo no ta bin dilanti pa ku e doshé aki? Kua ta e implikashonnan pa TCB den un konstrukshon asina?

Miéntras tantu, e plataforma Bonaire.nu ta manera profilá su mes komo un boka pa e kolegio ehekutivo aktual dor di deklará ku ta ‘lógiko’ ku e kolegio ta reservá pa otorgá rekursonan pa merkadeo adishonal. Na mes momentu, e gritunan pa mas presupuesto di merkadeo ta sigui — spesialmente di BONHATA i TCB. E súplikanan resien di e presidente di BONHATA Veroejska de Windt i e direktor interino Eliziër Angel ta ilustrá esaki.

E yamadanan aki i e argumento di Bonaire.nu tòg a lanta un pregunta fundamental: kuantu turista Boneiru realmente por manehá? E kontesta ta dependé di kuater faktor: naturalesa, habitantenan, ekonomia i infrastruktura. E refnan di koral i áreanan kostal ta vulnerabel; deshasimentu di awa i shushi ta limitá. Habitantenan mester sigui sinti nan mes na kas, sin aglomerashon of molèster. E ekonomia mester por benefisiá sin bira dependiente. I fasilidatnan manera kaminda, bibienda i energia tin nan limite.

Den e lus aki, ta preokupante ku TCB su plan di akshon aktual no ta parse di tene sufisiente kuenta ku e prekondishonnan aki. Riba papel, e plan ta papia e idioma di sostenibilidat, pero ta konektá esaki na metanan di kresementu ambisioso – manera atraé 200.000 turista di anochi na 2027 – sin un análisis di kapasidat finansiero supstansiá. E isla a bin ta grita bou di e preshon di turismo pa añanan: e kantidat di kambernan di hotèl a oumentá ku 65% for di 2019, naturalesa ta sufriendo visibelmente, i e merkado di bibienda a bira inasesibel pa hopi residente.

Nos tin di haber ku un kolegio ku ta preferá di hala hantrèm ku e mes tuma e stür. Den un situashon asina ta keda na Konseho Insular pa duna direkshon. Miembronan di konseho por hasi un yamada na kolegio ehekutivo pa medio di un moshon pa mesora kuminsá traha riba un análisis di kapasidat di karga obligatorio i un plan di maneho di turismo aktualisá den kua sostenibilidat, bibabilidat i faktibilidat ekonómiko ta sentral. Den antisipashon di esaki, TCB su presupuesto di merkadeo por wòrdu oumentá temporalmente — pero solamente bou di kondishonnan estrikto, manera indikadónan ku por wòrdu midi pa distribushon, sostenibilidat i impakto lokal.

Esei lo demostrá liderazgo polítiko: permitiendo espasio pa implementashon, pero solamente denter di kondishonnan di kuadronan kla i a base di hustifikashon supstansial. Esaki ta e úniko manera ku Boneiru por konstruí un maneho di turismo ku ta prepará pa futuro — i den balansa ku e kapasidat di karga úniko di e isla.

FUENTE: WILLEM A. CECILIA

What do you think?

Written by Redakshon

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

GIPHY App Key not set. Please check settings

KU HOPI TRISTESA NOS A RISIBÍ E NOTISIA DI E MORTO DI SU SANTIDAT PAPA FRANCISCO, OBISPO DI ROMA I SUMO PONTÍFISE DI E SANTU IGLESIA KATÓLIKO.

HUNTU ALERTA PA TRAFIKASHON DI HENDE: ENTRENAMENTU A KUMINSÁ NA BONEIRU.