BONEIRU REPRESENTÁ NA CARIBBEAN CLIMATE AND ENERGY CONFERENCE 2025 NA KÒRSOU

Kralendijk – E siman akí Maurice Adriaens, hefe di departamento di Agrikultura, Krio di Bestia i Piskamentu (LVV) di Entidat Públiko Boneiru, i Nolly Oleana, presidente di Mesa di Klima, a representá Boneiru na e Caribbean Climate and Energy Conference 2025 (CCEC25) na Kòrsou. E konferensia a trese representantenan di e islanan karibense huntu pa konhuntamente traha riba solushon pa e desafionan di klima i energia ku ta oumentando den nos region.

Durante e konferensia vários tema urgente a bini dilanti. E partisipantenan a boga fuertemente pa partisipashon struktural di hóbennan den toma di desishon tokante klima, un mihó preparashon pa kalamidat i un enfoke mas grandi riba siguridat di energia via fuentenan sostenibel, manera solo i bientu. Disponibilidat di awa pagabel tambe nan a menshoná komo un nesesidat apsoluto.

Un punto problemátiko importante ku ta eksistí na kasi tur e islanan, ta e falta di sufisiente legislashon i regulashon rònt di klima i energia. Banda di esaki nan a suprayá importansia di integrashon di kambio di klima den kuríkulo di enseñansa, di manera ku hóbennan for di chikitu ta bira konsiente di e desafionan í e solushonnan.

Aparte di energia i awa, siguridat di kuminda tambe a bini enfátikamente dilanti.

‘Nos tin ku traha riba un sistema di kuminda robusto ku por konta ku sosten lokal’, segun Maurice Adriaens, hefe di e departamento di Agrikultura, Krio di Bestia i Piskamentu di Entidat Públiko Boneiru. ‘Siguridat di kuminda ta direktamente konektá ku kambio di klima i pa e motibu akí e meresé mas prioridat riba e agènda karibense.’

Pa realisá kambionan sostenibel, un sistema fuerte di implementashon i monitoreo kontinuo ta indispensabel. Banda di esaki e falta di medionan finansiero i forsa laboral kualifiká ta keda un reto grandi. Pa e motibu akí tambe e konferensia a aksentuá e importansia di kolaborashon regional, kompartimentu di konosementu i desaroyo di proyektonan ku ta sinkronisá ku e nesesidatnan spesífiko di kada isla.

‘Ta di importansia krusial pa nos komo e diferente islanan traha huntu i sigui kompartí konosementu’, asina Nolly Oleana a enfatisá. ‘Nos no mester warda te ora solushonnan bini di pafó, pero nos mester traha pa logra resiliensia lokal ku nos propio hendenan.’

Finansiamentu di proyektonan di klima tambe a bini ampliamente dilanti. E organisashon CFAN (Caribbean Facilities for Adaptation and Nature) ta ofresé sosten na e islanan pa medio di temporalmente proveé ekspertonan pa preparashon i ehekushon di proyektonan mas grandi. Un kondishon ta sí ku ta salbaguardiá e konosementu lokalmente. Mas informashon tokante esaki ta disponibel riba www.cfan.global.  

FUENTE: OLB/LIVE99FM

NEDERLANDS:

BONAIRE VERTEGENWOORDIGD OP CARIBBEAN CLIMATE AND ENERGY CONFERENCE 2025 IN CURAÇAO

Kralendijk – Bonaire werd deze week vertegenwoordigd op de Caribbean Climate and Energy Conference 2025 (CCEC25) in Curaçao door Maurice Adriaens, hoofd van de afdeling Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) van het Openbaar Lichaam Bonaire, en Nolly Oleana, voorzitter van de Klimaattafel. De conferentie bracht vertegenwoordigers van de Caribische eilanden bijeen om gezamenlijk te werken aan oplossingen voor de toenemende klimaat- en energie-uitdagingen in de regio.

Tijdens de conferentie kwamen diverse urgente thema’s aan bod. Er werd sterk gepleit voor structurele jeugdparticipatie in klimaatbesluitvorming, betere voorbereiding op calamiteiten, en een grotere inzet op energiezekerheid via duurzame bronnen zoals zon en wind. Ook de beschikbaarheid van betaalbaar water werd als absolute noodzaak genoemd.

Een belangrijk knelpunt dat op vrijwel alle eilanden speelt, is het ontbreken van voldoende wet- en regelgeving rond klimaat en energie. Daarnaast werd het belang van het integreren van klimaatverandering in het onderwijscurriculum onderstreept, zodat jongeren van jongs af aan bewust worden van de uitdagingen én de oplossingen.

Naast energie en water kwam ook voedselzekerheid nadrukkelijk aan bod.

“We moeten werken aan een robuust en lokaal gedragen voedselsysteem,” aldus Maurice Adriaens, hoofd van LVV van het Openbaar Lichaam Bonaire. “Voedselzekerheid is direct verbonden met klimaatverandering en verdient daarom meer prioriteit op de Caribische agenda.”

Om duurzame veranderingen te realiseren, zijn een sterk implementatiesysteem en continue monitoring onmisbaar. Daarbij blijft het tekort aan financiële middelen en gekwalificeerde mankracht een grote uitdaging. De conferentie benadrukte dan ook het belang van regionale samenwerking, kennisdeling en het ontwikkelen van projecten die zijn afgestemd op de specifieke behoeften van elk eiland.

“Het is van cruciaal belang dat we als eilanden samenwerken en kennis blijven delen,” benadrukte Nolly Oleana. “We moeten niet wachten tot oplossingen van buiten komen, maar bouwen aan lokale veerkracht met onze eigen mensen.”

Ook financiering van klimaatprojecten kwam uitgebreid aan bod. De organisatie CFAN (Caribbean Facilities for Adaptation and Nature) biedt ondersteuning aan eilanden door tijdelijk experts te leveren voor de voorbereiding en uitvoering van grotere projecten. Voorwaarde is wel dat de kennis lokaal wordt geborgd. Meer informatie hierover is beschikbaar op www.cfan.global.