DESAROYO EKONÓMIKO DEN E PARTI KARIBENSE DI REINO.

Kralendijk,- Mihó akseso na servisio bankario i finansiamentu pa empresarionan. Mihó konekshon entre enseñansa i merkado laboral. Digitalisashon di prosesonan i disponibilidat di dato pa maneho i ehekushon.

E kondishonnan esensial akí pa desaroyo ekonómiko di e parti karibense di Reino tin pará den e vishon ku sekretario di estado Zsolt Szabó, (Digitalisashon i Relashon di Reino) a manda awe pa Tweede Kamer, na nòmber tambe di minister Dirk Beljaarts (Asuntunan Ekonómiko).

Desaroyo ekonómiko i kapasidat pa para riba propio pia

Gabinete kier traha huntu ku gobièrnu-, empresario- i partidonan di interes públiko i privá riba e islanan, riba solushonnan konkreto pa desaroyá ekonomia di e islanan mas. Pa tur e islanan ta konta ku nan mes ta responsabel pa esaki. Pa loke ta trata Boneiru, Sint Eustatius i Saba, Gobièrnu Sentral tambe tin un papel pa promové desaroyo ekonómiko i e kapasidat pa para riba propio pia. A trabes di e Paketenan di Pais, Hulanda ta sostené e paisnan outónomo.

Sekretario di estado Szabó: “un vishon di término largu pa ekonomia ku tin sosten amplio, sufisiente invershon públiko, un merkado di kapital ku ta funshoná bon i bon koperashon regional, banda di bon gobernashon i un gobièrnu finansieramente sano, ta importante pa desaroyo ekonómiko i e kapasidat pa para riba propio pia. Esaki ta esensial pa mehorashon di kondishonnan di bida i pa ofresé oportunidat nobo pa habitante- i empresarionan di e parti karibense di nos Reino.”

Minister Beljaarts: “Pa un ekonomia fuerte i pa ta prepará pa futuro den e parti karibense di nos Reino, un aserkamentu bon kla, dirigí riba invershon i bon koperashon ta krusial. Dor di duna espasio na empresarionan i ofresé habitantenan perspektiva, nos ta fortifiká resistensia ekonómiko di e region.”

Prioridatnan ekonómiko di Boneiru, Sint Eustatius i Saba

A pidi kada isla pa duna di konosé kiko nan ta mira komo e prioridatnan ekonómiko mas importante, tantu riba término kòrtiku komo término largu. Asina por ehèmpel Boneiru ta trahariba turismo duradero i fortifikashon di e infrastruktura, Sint Eustatius ta konsentrá riba mas desaroyo di patrimonio kultural-históriko i turismo i Saba ta enfoká riba fortifikashon di ekoturismo i desaroyo di haf. Pa tur isla ta konta ku e ‘Regio Deals’ otorgá lo kontribuí na realisashon di e plannan.

For di diferente rapòrt i kòmbersashon ku empresarionan, e entidatnan públiko i sosiedat sivil ta bin sinku tarea importante dilanti ku no ta nobo, pero ku si ta importante pa desaroyo ekonómiko. Asina por ehèmpel akseso na servisionan bankario i finansiamentu ta nesesario pa promoshon di klima di invershon. Otro kondishonnan esensial ta konektividat i infrastruktura, ménos gastu di transporte i preshon di regulashon, un merkado laboral ku ta funshoná bon, digitalisashon i disponibilidat di dato.

Sosten dirigí riba desaroyo ekonómiko di Paisnan outónomo

Maneho di desaroyo ekonómiko ta un asuntu outónomo di Aruba, Kòrsou i Sint Maarten mes. For di Hulanda ta traha ku e paisnan karibense riba finansiamentu aksesibel pa MKB ku Garantia pa kréditonan di MKB. A base di palabrashonnan ku a hasi den e Paketenan di Pais, ta koperá pa un mihó konekshon entre enseñansa i merkado laboral i digitalisashon.

Na Sint Maarten ta realisando invershonnan den infrastruktura, a trabes di e Fondo di Maneho pa Rekonstrukshon di Sint Maarten di Banko Mundial. Ademas, na Kòrsou ta kolaborando pa desaroyá un kadena di hidrógeno bèrdè i ‘Caribbean Regional Technical Assistance Centre’ (CARTAC) ta dunando sosten den tur e tres paisnan karibense.

Ménos dependensia di importashon di kuminda

Seguridat di alimento ta un tema importante riba tur e seis islanan. Pa gran parti nan ta dependé di importashon di kuminda for di eksterior, loke ta hasi nan vulnerabel i ta kondusí na preis di kuminda haltu. Pa atendé ku e retonan akí, gabinete a asigná 24 mion euro, pa oumentá seguridat di alimento i redusí dependensia di importashon riba término. Sekretario di estado Szabó a nombra un ‘kwartiermaker’ ku ta bai investigá kua instrumento ta mas adekuá pa logra resultadonan duradero i inovativo. Meta ta pa kuminsá ku ehekushon di e plan akí despues di zomer.

Riba 16 di aprel komishon di Relashon di Reino lo debatí ku sekretario di estado Szabó i minister Beljaarts tokante desaroyo ekonómiko i kapasidat pa para riba propio pia di e partinan karibense di Reino

FUENTE: RCN/LIVE99FM

NEDERLANDS:

ECONOMISCHE ONTWIKKELING CARIBISCH DEEL VAN HET KONINKRIJK

Kralendijk,- Betere toegang tot bancaire dienstverlening en financiering voor ondernemers. Betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Digitalisering van processen en beschikbaarheid van data voor beleid en uitvoering. Deze randvoorwaarden voor economische ontwikkeling van het Caribisch deel van het Koninkrijk staan in de visie die Staatssecretaris Zsolt Szabó, (Digitalisering en Koninkrijksrelaties) vandaag mede namens minister Dirk Beljaarts (Economische Zaken) naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Economische ontwikkeling en zelfredzaamheid

Het kabinet wil samen met de overheden, ondernemers en publieke en private stakeholders op de eilanden werken aan concrete oplossingen om de economieën van de eilanden verder te ontwikkelen. Voor alle eilanden geldt dat zij hier zelf verantwoordelijk voor zijn. Voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba, ligt ook bij het Rijk een rol in het bevorderen van economische ontwikkeling en zelfredzaamheid. Via de Landspakketten ondersteunt Nederland de autonome landen.

Staatssecretaris Szabó: “Een breed gedragen lange termijnvisie op economie, voldoende publieke investeringen, een goed functionerende kapitaalmarkt en goede regionale samenwerking zijn, naast goed bestuur en een financiële gezonde overheid, belangrijk voor economische ontwikkeling en zelfredzaamheid. Dit is essentieel voor het verbeteren van de levensomstandigheden en het bieden van nieuwe kansen voor inwoners en ondernemers van het Caribisch deel van ons Koninkrijk.”

Minister Beljaarts: “Voor een sterke en toekomstbestendige economie in het Caribisch deel van ons Koninkrijk zijn een duidelijke aanpak, gerichte investeringen en goede samenwerking cruciaal. Door ondernemers de ruimte te geven en inwoners perspectief te bieden versterken we de economische veerkracht van de regio.”

Economische prioriteiten Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Elk eiland is gevraagd om aan te geven wat zij zowel op de korte als op de lange termijn zien als de belangrijkste economische prioriteiten. Zo werkt Bonaire onder meer aan duurzaam toerisme en versterking van de infrastructuur, legt Sint Eustatius zich onder andere op de verdere ontwikkeling van het cultureel-historisch erfgoed en toerisme en richt Saba zich op het versterken van ecotoerisme en ontwikkeling van de haven. Voor alle eilanden geldt dat de toegekende Regio Deals zullen bijdragen aan het realiseren van de plannen. 

Uit diverse rapporten en gesprekken met ondernemers, de openbare lichamen en het maatschappelijk middenveld komen vijf belangrijke opgaven die niet nieuw zijn, maar wel van belang voor economische ontwikkeling. Zo zijn toegang tot bancaire dienstverlening en financiering nodig voor het bevorderen van het ondernemingsklimaat. Andere randvoorwaarden zijn connectiviteit en infrastructuur, minder transportkosten en regeldruk, een goed functionerende arbeidsmarkt, digitalisering en beschikbaarheid van data.

Gerichte ondersteuning bij economische ontwikkeling autonome Landen

Sturing van de economische ontwikkeling is een autonome aangelegenheid van Aruba, Curaçao en Sint Maarten zelf. Vanuit Nederland wordt met de Caribische landen onder meer gewerkt aan toegankelijke financiering voor MKBmet de Borgstelling MKB kredieten. Op basis van de afspraken die zijn gemaakt in de Landspakketten, wordt o.a. samengewerkt aan een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en digitalisering.

Op Sint Maarten vinden via het Trustfonds Wederopbouw Sint Maarten van de Wereld Bank, investeringen in de infrastructuur plaats. Daarnaast wordt op Curaçao samengewerkt bij de ontwikkeling van een groene waterstofketen en vindt door de Caribbean Regional Technical Assistance Centre (CARTAC) ondersteuning plaats in alle drie de Caribische landen.

Minder afhankelijkheid van voedselimporten

Voedselzekerheid is een belangrijk thema op alle zes de eilanden. Zij zijn grotendeels afhankelijk van voedselimport uit het buitenland, wat hen kwetsbaar maakt en leidt tot hoge voedselprijzen. Om deze uitdaging aan te pakken, heeft het kabinet 24 mln. euro vrijgemaakt om de voedselzekerheid te vergroten en de afhankelijkheid van import op termijn te verminderen. Staatssecretaris Szabó heeft een kwartiermaker aangesteld die gaat onderzoeken welk instrument het meest geschikt is om duurzame en innovatieve resultaten te bereiken. Het doel is om na de zomer te starten met de uitvoering van dit plan.

Op 16 april debatteert de commissie Koninkrijksrelaties met staatssecretaris Szabó en minister

Beljaarts over economische ontwikkeling en zelfredzaamheid van de Caribische delen van het Koninkrijk.

ENGELS:

DESAROYO ECONOMICO DEN E PARTI CARIBENSE DI REINO

Kralendijk,- Miho acceso na servicio bancario y financiamento pa empresarionan. Miho conexion entre enseñansa y mercado laboral. Digitalisacion di procesonan y disponibilidad di dato pa maneho y ehecucion. E condicionnan esencial aki pa desaroyo economico di e parti Caribense di Reino tin para den e vision cu secretario di estado Zsolt Szabo, (Digitalisacion y Relacion di Reino) a manda awe pa Tweede Kamer, na nomber tambe di minister Dirk Beljaarts (Asuntonan Economico).

Desaroyo economico y capacidad pa para riba propio pia

Gabinete kier traha hunto cu gobierno-, empresario- y partidonan di interes publico y priva riba e islanan, riba solucionnan concreto pa desaroya economia di e islanan. Pa tur e islanan ta conta cu nan mes ta responsabel pa esaki. Pa loke ta trata Boneiro, Sint Eustatius y Saba, Gobierno Central tambe tin un papel pa promove desaroyo economico y e capacidad pa para riba propio pia. A traves di e Paketenan di Pais, Hulanda ta sostene e paisnan autonomo.

Secretario di estado Szabo: “un vision di termino largo pa economia cu tin sosten amplio, suficiente inversion publico, un mercado di capital cu ta funciona bon y bon cooperacion regional, banda di bon gobernacion y un gobierno financieramente sano, ta importante pa desaroyo economico y e capacidad pa para riba propio pia. Esaki ta esencial pa mehoracion di e condicionnan di bida y pa ofrece oportunidad nobo pa habitante- y empresarionan di e parti Caribense di nos Reino.”

Minister Beljaarts: “Pa un economia fuerte y pa ta prepara pa futuro den e parti Caribense di nos Reino, un acercamento bon cla, dirigi riba inversion y bon cooperacion ta crucial. Dunando espacio na empresarionan y ofreciendo habitantenan perspectiva, nos ta fortifica resistencia economico di e region.”

Prioridadnan economico di Boneiro, Sint Eustatius y Saba

A pidi cada isla pa duna di conoce kico nan ta mira como e prioridadnan economico mas importante, riba tanto termino cortico como termino largo. Asina por ehempel Boneiro ta trahando riba turismo duradero y fortificacion di e infrastructura, Sint Eustatius ta concentrando riba mas desaroyo di patrimonio cultural-historiko y turismo y Saba ta enfocando riba fortificacion di ecoturismo y desaroyo di waf. Pa tur isla ta conta cu e Regio Dealnan otorga, lo contribui na realisacion di e plannan.

For di diferente rapport y combersacion cu empresarionan, e entidadnan publico y sociedad civil ta bin cinco tarea importante dilanti cu no ta nobo, pero cu si ta importante pa desaroyo economico. Asina por ehempel acceso na servicionan bancario y financiamento ta necesario pa promocion di clima di inversion. Otro condicionnan esencial ta conectividad y infrastructura, menos gasto di transporte y presion di regulacion, un mercado laboral cu ta funciona bon, digitalisacion y disponibilidad di dato.

Sosten dirigi riba desaroyo economico di paisnan autonomo

Maneho di desaroyo economico ta un asunto autonomo di Aruba, Corsou y Sint Maarten mes. For di Hulanda ta trahando cu e paisnan Caribense riba financiamento accesibel pa MKB cu Garantia pa creditonan di MKB. A base di palabracionnan cu a haci den e Paketenan di Pais, ta cooperando pa un miho conexion entre enseñansa y mercado laboral y digitalisacion.

Na Sint Maarten ta realisando inversionnan den infrastructura, a traves di e Fondo di Maneho pa Reconstruccion di Sint Maarten di Banco Mundial. Ademas, na Corsou ta colaborando pa desaroya un cadena di hidrogeno berde y Caribbean Regional Technical Assistance Centre (CARTAC) ta dunando sosten den tur e tres paisnan Caribense.

Menos dependencia di importacion di cuminda
Siguridad di alimento ta un tema importante riba tur e seis islanan. Pa gran parti nan ta depende di importacion di cuminda for di exterior, loke ta haci nan vulnerabel y ta conduci na prijs di cuminda halto. Pa atende cu e retonan aki, gabinete a asigna 24 miyon euro, pa aumenta siguridad di alimento y reduci dependencia di importacion riba termino. Secretario di estado Szabo a nombra un kwartiermaker cu ta bay investiga cua instrumento ta mas adecuado pa logra resultadonan duradero y innovativo. Meta ta pa cuminsa cu ehecucion di e plan aki despues di zomer.

Riba 16 di april comision di Relacion di Reino lo debati cu Secretario di estado Szabo y Minister Beljaarts tocante desaroyo economico y capacidad pa para riba propio pia di e partinan Caribense di Reino.