Kralendijk,- Bonaire Human Rights Organization (BHRO), James Finies i Davika Bissessar, a marka historia den e 78a Seshon di e Komité di Nashonan Uni pa Derechonan Ekonomiko, Sosial i Kultural (CESCR) na Geneva.
Pa e promé biaha den historia di e islanan di anterior Antias Hulandes, un organisashon di derechonan humano i siudadanonan di Bonaire a intervení direktamente den un seshon di revishon di derechonan humano di Reino Hulandes na Nashonan Uni. Durante e audensianan ku a tuma luga dia 16-17 di September 2025 na Geneva , Suiza, BHRO a presentá testimonio impaktante i dokumentashon ku ta revelá diskriminashon sistemiko, pobresa struktural, eliminashon di identidat kultural i fake demokrasia ku ta afektá e pueblonan di Bonaire, Saba i St. Eustatius.
Davika Bissessar i James Finies di BHRO tabata e úniko bosnan di pueblo den e sala, kaminda un delegashon di mas o menos 20 ofisialnan, ekspertonan i embahadornan Hulandes, ku e total apoyo di tur ministerionan relevante Hulandes ku tabata presente online for di Hulanda asistiendo e delegashon Hulandes. E Komité di Derechonan Humano a preshoná e estado Hulandes riba violashonnan prinsipal di e Pakto Internashonal pa Derechonan Ekonomiko, Sosial i Kultural (ICESCR).
Enfoke prinsipalmente riba asuntunan Hulandes. Pero ku e intervenshon di BHRO ku a somete informashon na e Komite komo organisashon di Boneiru spesialmente ku fokus riba derechonan di autodeterminashon (Artíkulo 1), no diskriminashon (Artíkulo 2), i derechonan pa un nivel di bida adekuado, kuido di salú, edukashon i partisipashon kultural.
E delegashon Hulandes a keda sorpendí pa presensia i intervenshon di BHRO, pasobra partisipashon di e islanan BES — prinsipalmente Bonaire — nunka prome a tuma parti direktamente den un seshon di un organo di tratadonan di Nashonan Uni. E momentu aki a konberti den un paso historiko i di gran importansia ora e presidente di e Komité di Derechonan Humano, Ambasador Preeti Saran di India, a hasi un pregunta importante na e Ambassador di e delegashon Hulandes basá riba e informashonan presenta dor di BHRO:
: “… un preokupashon ku a yega na nos atenshon. Boso a wordu hasi diferente pregunta tokante Karibe Hulandes. For di Bonaire, nos tin e kuestion aki, aparentemente a impone leynan i manehonan den kuido di salu manera legislashon di eutanasia, ets., sin adaptashon kultural, sin konsulta of konsenso di komunidat, ku ta violá nan kreyensia religioso i kultural, i naturalmente nan derecho di autodeterminashon.
I tambe, manera bo sa ku mester di hopi respet pa normanan di salú mental i normanan di salú en general. Pesey mi kier sa di boso, kon e estado Hulandes ta sigurá ku leynan i praktikanan di kuido I salu ta kulturalmente apropiá i ku nan ta respetá derecho i libertat kultural i religioso di e islanan di Karibe Hulandes? Danki. (https://www.youtube.com/watch?v=fsbEx6p7OX8)
E pregunta aki a laga e delegashon Hulandes sin palabra. Aunke nan a haya un reseso di 10 minuto i a haña apoyo online for di ministerionan na Den Haag, e representante Hulandes no a por duna un kontesta — markando un momentu raro di silensio i konfushon den un presentashon ku normalmente ta rigurosamente kontrolá.
E momentu historiko aki ta representá un logro grandi pa e pueblo Boneriano. Durante kasi dos dekada, desde 10-10-10 e pueblo ta bin ta luchando pa rekonosimentu di nan derechonan segun ley internashonal. Pa e promé biaha, nan bos a wordu skucha — direktamente, ku e berdat i sin miedu — riba un tarima mundial. E intervenshon di BHRO a yuda ekspone e imposishon kontinou di maneho i leynan dor di gobièrnu Hulandes sin konsenso lokal, sin konsulta, ni konsiderashon kultural — violashonnan ku te awor no tabata wordu kuestiona I reta.
Esaki no ta djies un viktoria pa BHRO, sino un paso grandi pa dignidat, pa derechonan demokratiko i sobrebibensia kultural di e pueblo di Bonaire i Karibe Hulandes den su totalidat.
FUENTE: BONAIRE HUMAN RIGHTS ORGANIZATION

GIPHY App Key not set. Please check settings