SÒLDÁ RIBA ISLA FOGON

Kralendijk – E rangernan di STINAPA a drenta awa na altura di Punta Kalbas i awor ta kana den awa durante 20 minüt pa yega Isla Fogon, konosí tambe komo Isla Kalki.

Nan por a subi un boto tambe pa bai e isla. Pero e kaminata den awa ta e warm-up perfekto pa e tarea riba e isla. Na Isla Fogon nan ta subi tera, kaminda kompañeronan di rangers di Marine Park ta warda nan den un boto, ku músika alegre di reggaeton. “Ta safe si aki? Tin krokodel den serkania?” un ranger ta puntra e grupo harí.

E trabou duru mester kuminsá ainda. E grupo ta kana na rant di un kanal yen di lodo moli di muras. E rangernan ta pone nan pianan riba e raisnan ku ta slep, i ta aparesé aki i aya na haltura desigual. Riba pia, nan ta balansá riba e raisnan, nan mannan ta gara rama diki ku ta kologá abou pa nan no kai. Despues di un ratu, e paisahe ta kambia, i nan ta yega na un sabana bashí ku mancha pretu.

“Aki, ántes tabata kima kalki pa uso den konstrukshon di kas. Boi Antoin di FUHIKUBO a yega di duna nos un rekorido na e sitio akí. No ta un bon idea pa ripití e kaminata ei kuné un biaha?” un ranger ta remarká. Mas o ménos mei ora despues ku nan a sali for di Punta Kalbas, e operashon di limpiesa den un mondi di palu di mangel ta kuminsá.

E tarea ta pa piki i limpia tur e shushi ku laman ta trese riba tera. Ta bisti hanskun i ta parti saku blou grandi di shushi. Hopi biaha e shushi ta derá bou di rais òf na lugánan difísilmente pa yega. Un ranger a deskubrí un kantidat grandi di bòter i shushi den un buraku. E ta baha bou den e buraku i ta pasa e bòternan un pa un pa un kolega.

E úniko hende muhé den e grupo a deskubrí un bòter djis bou di algun rama ku ta kologá abou. Ta difísilmente pa yega na e bòter. E ta bai drumi riba e ramanan, baha su brasa, i bingo. E aire ta húmedo i ta hasi un tremendo kalor. Pero e rangernan ta traha inkansablemente. “Nos ta sòldá. Nos ta hasi loke tin ku hasi, di amor pa naturalesa,” asina un ranger ta deskribí nan trabou.

E operashon di limpiesa ta duna un kolekshon variá di artíkulo inkluyendo bòter di bibida fuerte i limonada, deodorante, un kapa di motor di outo, un bala di koló briante, pasta dental, bòter di zeta di motor, kùp di plèstik di beter, i bleki di bals. Unabes ku e sakunan di sushi ta yen, e grupo ta kana bai bèk na e boto, pa ei karga e boto ku saku.

“Ta hole stinki si den e palunan di mangel,” un ranger ta remarká. “Hòmbu, keda ketu,” un otro ta kontestá. “Siendo ku nos a kustumbrá ku hopi kos kaba. Aña pasá, nos a traha dos luna i mei largu den e holó stinki i insoportabel di  sargassum pa limpia e porkeria ei. Hende no tin niun idea di e trabou ku nos ta hasi.” E rangernan ta kana den awa direkshon Punta Kalbas. Ta un otro kaminata di 20 minüt, e biaha akí den solo kayente. Pero un bon sòldá no ta kore nunka pa trabou.

FUENTE: STINAPA/LIVE99FM

NEDERLANDS:

SOLDATEN BIJ ISLA FOGON

Kralendijk – De rangers van STINAPA zijn vóór Punta Kalbas het water ingegaan en waden nu 20 minuten om bij Isla Fogon aan te komen.

Misschien hadden ze ook met een boot naar het eiland kunnen gaan, maar de wandeltocht in het water is de perfecte warm-up voor de klus op het eiland. Bij Isla Fogon gaan ze aan land, collegarangers van het Marine Park wachten hen daar op in een boot met vrolijke reggaetonmuziek. ”Is het hier wel veilig, is er een krokodil in de buurt?” vraagt een ranger lachend aan de groep. 

Het zware werk moet dan nog beginnen. De groep loopt aan de zijkant van een modderige, zompige geul. De rangers plaatsen hun voeten op de glibberige wortels die kriskras op ongelijke hoogte van elkaar liggen. Met hun voeten balanceren ze op de wortels, de handen hebben houvast aan dikke laaghangende takken. Het landschap verandert na een tijd en ze komen uit bij een kale vlakte met zwartgeblakerde plekken.

‘Hier werd vroeger kalk gebrand om bij de bouw van huizen te gebruiken. Boi Antoin van FUHIKUBO heeft ons een keer hier rondgeleid. Is het een idee om nog een keer met hem op pad te gaan?” merkt een ranger op. Zo’n half uur nadat ze bij Punta Kalbas vertrokken, begint de schoonmaakactie in een mangrovebos. 

De opdracht is om alle door de zee aangevoerde troep op te ruimen. De handschoenen worden aangetrokken en de grote blauwe vuilniszakken worden verdeeld. De troep ligt vaak onder wortels of op plekken waar je lastig bij kunt. Een ranger heeft in een gat heel veel flessen en troep ontdekt. Hij laat zichzelf in het gat zakken en geeft daar vandaan de flessen een voor een door aan een collega.

De enige vrouw in de groep heeft een fles net onder laaghangende takken gespot. Het is lastig om erbij te komen. Ze gaat languit op de takken liggen, laat haar arm zakken en bingo. De lucht is vochtig en het is snikheet. Maar de rangers werken stug door. ‘’Wij zijn soldaten. We doen wat nodig is, uit liefde voor de natuur,” zo omschrijft een ranger het werk.

De schoonmaakactie levert een bonte verzameling op van o.a. flessen sterke drank en frisdrank, deodorants, een motorkap, een fel gekleurde bal, tandpasta, flessen motorolie, kleine plastic borrelglaasjes, blikjes kauwgum. Als de vuilniszakken zijn gevuld, loopt de groep terug naar de boot, de zakken worden daar geladen.  “Het stinkt wel bij de mangroven,” merkt een ranger op. “Zeker weten,” antwoordt een ander. ‘’Terwijl we toch wel wat gewend zijn. Vorig jaar hebben we tweeëneenhalve maand in de ondraaglijke stank van sargassum gewerkt om die troep op te ruimen. Mensen hebben geen idee van wat ons werk inhoudt.”  De rangers waden door het water richting Punta Kalbas. Het is weer een tocht van 20 minuten, dit keer in de brandende zon. Maar een beetje soldaat draait zijn hand hiervoor niet om.

ENGELS:

SOLDIERS AT ISLA FOGON

Kralendijk – The STINAPA rangers entered the water off Punta Kalbas and were now wading for 20 minutes to reach Isla Fogon.

They could have taken a boat to the island. But the walk in the water is the perfect warm-up for the task on the island. At Isla di Kalki, they would go ashore, where fellow rangers from Washington Marine Park are awaiting them in a boat playing cheerful reggaeton music. “Is it safe here? Is there a crocodile nearby?” a ranger is asking the group with a smile.

The hard work is yet to begin. The group walks along the side of a muddy, swampy gully. The rangers place their feet on the slippery roots that lie crisscrossed at uneven distances heights. With their feet they balance on the roots, their hands gripping thick, low-hanging branches. After a while, the landscape changes, and they emerge onto a barren plain with charred patches.

“Here they used to burn limestone to produce lime for house construction. Boi Antoin from FUHIKUBO showed us around once. Wouldn’t it be a good idea to have him show us around again?” a ranger remarked. About half an hour after they left Punta Kalbas, the cleanup operation in a mangrove forest began.

The assignment is to clean up all the trash brought in by the sea. Gloves are put on, and the large blue garbage bags are distributed. The trash is often buried under roots or at difficult-to-reach places. One ranger has discovered a large number of bottles and trash in a hole. He lowers himself into the hole and passes the bottles one by one to a colleague.

The only lady in the group spotted a bottle just beneath some low-hanging branches. It’s difficult to reach. She stretches out on the branches, lowers her arm, and bingo. The air is humid and uncomfortably hot. But the rangers work hard. “We are soldiers. “We do what’s necessary to do, out of love for nature,” is how one ranger describes the work.

The cleanup operation yields a colorful collection of items including bottles of liquor and soda, deodorant, a car motor hood, a brightly colored ball, toothpaste, bottles of motor oil, small plastic shot glasses, and cans of chewing gum. Once the garbage bags are filled, the group walks back to the boat, where the bags are loaded.

“It does stink near the mangroves,” one ranger notes. “Definitely,” replies another. “But we’re used to it, though. Last year, we worked for two and a half months in the unbearable stench of sargassum to clean up that mess. People have no idea what our job entails.” The rangers wade through the water toward Punta Kalbas. It’s another 20-minute trek, this time under the blazing sun. But a real soldier wouldn’t walk away from that.