INKLUSIVIDAT DI PAPIAMENTU I HULANDES DEN SERVISIONAN FINANSIERO NO TA UN FABOR, SINO UN DERECHO DI TUR KONSUMIDÓ NA BONEIRU

KRALENDIJK,- For di e resien deliberashon entre Fundashon Tienda pa Konsumidó Boneriano (FTPKB) ku banko nan lokal a bin dilanti ku mayoria di bankonan lokal no ta kumpliendo ku e lei vigente i ta indiká ku nan no por hasi esaki pa motibunan organisatorio i finansiero  MCB ta e úniko banko ku ta kumpliendo por gran parti.

 EAsaki ta eksponé un asuntu fundamental:

konsumidónan Boneriano tin derecho riba servisio finansiero den nan mes idioma?

E legislashon vigente  ta ofresé un kontesta sin duda:

Artíkulo 5:3 di e “Lei di merkado finansiero BES” ta stipulá eksplísitamente:
“Un proveédo di servisio finansiero mester pèrkurá ku e informashon suministrá pa òf na su nòmber relashoná ku un produkto finansiero, servisio finansiero òf efekto […] ta faktualmente korekto, klave i no engañoso.”

Artíkulo 7:1 di e “Dekreto di merkado finansiero” ta spesifiká ademas ku informashon:
“mester ta adekuá i komprensibel pa e representante promedio di e grupo na kende e ta dirigí.”

Abitantenan di Boneiru no meresé nada ménos ku kumplimentu kompleto ku e stipulashonnan legal aki pa tur institushon finansiero operando riba e isla.

Loke ta konsiderá “klave” ta dependé di e grupo di enfoke spesífiko. Informashon ku ta klave pa profeshonalnan finansiero por resultá di ta no klave pa e promedio di konsumidó regular. P’esei Artíkulo 7:1 ta eksigí eksplísitamente ku informashon “mester ta adekuá i komprensibel pa e promedio di representante di e grupo na kende e ta dirigí.

Kiko esaki ta nifiká konkretamente pa e poblashon Boneriano?

Pa e abitantenan di Boneiru, e artíkulonan di lei aki ta nifiká ku nan tin e derecho legal di risibí informashon finansiero krusial den un idioma ku nan ta komprendé kompletamente. Esaki no ta un luho òf un fabor, sino un derecho ankrá den lei ku no tin opshon pa no kumpli ku ne.

Institutonan finansiero MESTER kumpli. Argumentonan ku no tin sèn, e no tin prioridat no ta akseptabel pasombra ta un parti legislashon ku tin un karakter  obligatorio. Den korte, ‘lei obligatorio’ ta nifiká: no importá ken bo ta, e lei ta manda! Ora institushonnan finansiero no respetá e derecho aki, nan ta kita e oportunidat  di siudadanonan pa tuma desishonnan finansiero bon konsiderá ku ta formá nan futuro.

Meskos ku ora banko duna un fiansa, no por bisa  e banko fin di luna mi no tin sèn, òf e no ta un prioridat pasombra nan lo no bai warda te ora bo tin sèn i tempu pa paga.

Protekshon kontra riesgonan finansiero

Sin akseso na informashon finansiero komprensibel, siudadanonan di Boneiru ta kore riesgonan konsiderabel. Nan por akseptá kondishonnan desfaborabel inkonsientemente, seguronan innesesario, tasanan di interes haltu òf kostonan skondí. E lei ta rekonosé e peliger aki i ta protehá konsumidónan eksplísitamente kontra e forma di mal informashon involuntario ku ta surgi ora informashon no ta disponibel den nan mes idioma.

Akseso igual pa tur grupo di poblashon

E rekisitonan legal ta garantisá ku tur abitante, independientemente di nan dominio di Ingles,  tin akseso igual na servisionan finansiero. Esaki ta espesialmente krusial gruponan vulnerabel ku no ta dominá ingles bon, kendenan di otro forma lo ta sistemátikamente ekskluí di partisipashon kompleto den e sistema finansiero. Asina lei ta protehá e siudadanonan mas vulnerabel kontra diskriminashon institushonal.

Independensia ekonómiko i desaroyo di komunidat

Ora siudadanonan komprendé informashon finansiero kompletamente i bon, nan por hasi mihó desishonnan finansiero ku ta kontribuí na nan bienestar ekonómiko. Esaki ta reforsá e outosufisensia ekonómiko di e komunidat henter. Banko Mundial, mediante nan programa Global Findex, a realisá investigashon tokante e efektonan di inklusividat finansiero, ku ta mustra ku akseso na servisionan finansiero por kontribuí na mehorashon di resultado ekonómiko, aunke e impakto spesífiko riba kuota di spar ta varia pa konteksto i grupo di enfoke.

Rekonosementu di identidat kultural i dignidat

Dor di eksigí ku informashon ta disponibel den Papiamentu i Hulandes, e artíkulonan di lei implísitamente ta rekonosé e identidat kultural di Boneiru. Esaki ta bai mas aleu ku konsiderashonnan práktiko; ta un kuestion di rèspèt i dignidat. Siudadanonan tin e derecho di ser atendé den nan mes idioma, sin sinti obligá di usa un idioma estranhero pa haña akseso na servisionan esensial.

FUENTE: FTPKB/LIVE99FM

NEDERLANDS:

INCLUSIVITEIT IN PAPIAMENTU EN NEDERLANDS IN FINANCIËLE DIENSTVERLENING IS GEEN GUNST, MAAR EEN RECHT VAN ALLE CONSUMENTEN OP BONAIRE

Kralendijk,- Uit het recente overleg tussen de Stichting Tienda pa Konsumidó Boneriano (FTPKB) en lokale banken is naar voren gekomen dat de meeste lokale banken niet voldoen aan de geldende wetgeving en aangeven dat ze dit om organisatorische en financiële redenen niet kunnen doen. MCB is de enige bank die grotendeels voldoet aan deze wetgeving.

Dit legt een fundamentele kwestie bloot: hebben Bonairiaanse consumenten recht op financiële dienstverlening in hun eigen taal?

De geldende wetgeving biedt een ondubbelzinnig antwoord:

Artikel 5:3 van de “Wet financiële markten BES” bepaalt uitdrukkelijk:
“Een financiële dienstverlener draagt er zorg voor dat de door of namens hem verstrekte informatie ter zake van een financieel product, financiële dienst of effect […] feitelijk juist, begrijpelijk en niet misleidend is.”

Artikel 7:1 van het “Besluit financiële markten” specificeert verder dat informatie:
“passend en begrijpelijk moet zijn voor de gemiddelde vertegenwoordiger van de groep waarop zij gericht is.”

De inwoners van Bonaire verdienen niets minder dan volledige naleving van deze wettelijke bepalingen door alle financiële instellingen die op het eiland opereren.

Wat als “begrijpelijk” wordt beschouwd, hangt af van de specifieke doelgroep. Informatie die begrijpelijk is voor financiële professionals kan onbegrijpelijk blijken voor de gemiddelde reguliere consument. Daarom vereist Artikel 7:1 uitdrukkelijk dat informatie “passend en begrijpelijk moet zijn voor de gemiddelde vertegenwoordiger van de groep waarop zij gericht is.”

Wat betekent dit concreet voor de Bonairiaanse bevolking?

Voor de inwoners van Bonaire betekenen deze wetsartikelen dat zij het wettelijke recht hebben om cruciale financiële informatie te ontvangen in een taal die zij volledig begrijpen. Dit is geen luxe of gunst, maar een in de wet verankerd recht waaraan men verplicht is te voldoen.

Financiële instellingen MOETEN hieraan voldoen. Argumenten dat er geen geld is, of dat het geen prioriteit heeft, zijn niet aanvaardbaar omdat het een wetgeving betreft met een verplichtend karakter. In de rechtbank betekent ‘verplichtende wetgeving’: ongeacht wie je bent, de wet gebiedt het! Wanneer financiële instellingen dit recht niet respecteren, ontnemen zij burgers de mogelijkheid om weloverwogen financiële beslissingen te nemen die hun toekomst vormgeven.

Net zoals wanneer een bank een lening verstrekt, kan men de bank niet aan het eind van de maand vertellen dat men geen geld heeft, of dat het geen prioriteit heeft, want ze zullen niet wachten tot je geld en tijd hebt om te betalen.

Bescherming tegen financiële risico’s

Zonder toegang tot begrijpelijke financiële informatie lopen de burgers van Bonaire aanzienlijke risico’s. Ze kunnen onbewust ongunstige voorwaarden accepteren, onnodige verzekeringen, hoge rentetarieven of verborgen kosten. De wet erkent dit gevaar en beschermt consumenten uitdrukkelijk tegen deze vorm van onvrijwillige misleiding die ontstaat wanneer informatie niet beschikbaar is in hun eigen taal.

Gelijke toegang voor alle bevolkingsgroepen

De wettelijke vereisten garanderen dat alle inwoners, ongeacht hun beheersing van het Engels, gelijke toegang hebben tot financiële diensten. Dit is vooral cruciaal voor kwetsbare groepen die het Engels niet goed beheersen, die anders systematisch zouden worden uitgesloten van volledige deelname aan het financiële systeem. Zo beschermt de wet de meest kwetsbare burgers tegen institutionele discriminatie.

Economische onafhankelijkheid en gemeenschapsontwikkeling

Wanneer burgers financiële informatie volledig en goed begrijpen, kunnen ze betere financiële beslissingen nemen die bijdragen aan hun economisch welzijn. Dit versterkt de economische zelfredzaamheid van de hele gemeenschap. De Wereldbank heeft via hun Global Findex-programma onderzoek gedaan naar de effecten van financiële inclusiviteit, waaruit blijkt dat toegang tot financiële diensten kan bijdragen aan verbeterde economische resultaten, hoewel de specifieke impact op spaarquota varieert per context en doelgroep.

Erkenning van culturele identiteit en waardigheid

Door te eisen dat informatie beschikbaar is in het Papiamentu en Nederlands, erkennen de wetsartikelen impliciet de culturele identiteit van Bonaire. Dit gaat verder dan praktische overwegingen; het is een kwestie van respect en waardigheid. Burgers hebben het recht om in

ENGELS:

INCLUSIVITY IN PAPIAMENTO AND DUTCH IN FINANCIAL SERVICES IS NOT A FAVOR, BUT A RIGHT OF ALL CONSUMERS IN BONAIRE

Kralendijk,- From the recent deliberation between the Foundation Tienda pa Konsumidó Boneriano (FTPKB) and local banks, it has emerged that most local banks are not complying with the current legislation and indicate that they cannot do so for organizational and financial reasons. MCB is the only bank that is largely complying.

This exposes a fundamental issue: do Bonairian consumers have the right to financial services in their own language?

The current legislation offers an unequivocal answer:

Article 5:3 of the “BES Financial Market Law” explicitly stipulates:
“A financial service provider must ensure that the information provided by or on behalf of the provider related to a financial product, financial service, or effect […] is factually correct, clear, and not misleading.”

Article 7:1 of the “Financial Market Decree” further specifies that information:
“must be appropriate and comprehensible to the average representative of the group to which it is directed.”

The inhabitants of Bonaire deserve nothing less than complete compliance with these legal provisions by all financial institutions operating on the island.

What is considered “clear” depends on the specific target group. Information that is clear to financial professionals may prove unclear to the average regular consumer. That is why Article 7:1 explicitly requires that information “must be appropriate and comprehensible to the average representative of the group to which it is directed.”

What does this mean concretely for the Bonairian population?

For the inhabitants of Bonaire, these legal articles mean that they have the legal right to receive crucial financial information in a language they fully understand. This is not a luxury or a favor, but a right anchored in law that has no option for non-compliance.

Financial institutions MUST comply. Arguments that there is no money, or that it is not a priority are not acceptable because it is part of legislation that has a mandatory character. In court, ‘mandatory law’ means: no matter who you are, the law commands! When financial institutions do not respect this right, they are taking away citizens’ opportunity to make well-considered financial decisions that shape their future.

Just as when a bank gives a loan, you cannot tell the bank at the end of the month that you have no money, or it is not a priority because they will not wait until you have money and time to pay.

Protection against financial risks

Without access to comprehensible financial information, Bonairian citizens run considerable risks. They may unknowingly accept unfavorable conditions, unnecessary insurances, high interest rates, or hidden costs. The law recognizes this danger and explicitly protects consumers against this form of involuntary misinformation that arises when information is not available in their own language.

Equal access for all population groups

The legal requirements guarantee that all inhabitants, regardless of their command of English, have equal access to financial services. This is especially crucial for vulnerable groups who do not have a good command of English, who would otherwise be systematically excluded from full participation in the financial system. Thus, the law protects the most vulnerable citizens against institutional discrimination.

Economic independence and community development

When citizens fully and correctly understand financial information, they can make better financial decisions that contribute to their economic well-being. This reinforces the economic self-sufficiency of the entire community. The World Bank, through their Global Findex program, has conducted research on the effects of financial inclusivity, showing that access to financial services can contribute to improved economic outcomes, although the specific impact on savings rates varies by context and target group.

Recognition of cultural identity and dignity

By requiring that information be available in Papiamento and Dutch, the legal articles implicitly recognize the cultural identity of Bonaire. This goes beyond practical considerations; it is a matter of respect and dignity. Citizens have the right to be served in their own language, without feeling obliged to use a foreign language to access essential services.

SPAANS

LA INCLUSIVIDAD EN PAPIAMENTO Y HOLANDÉS EN LOS SERVICIOS FINANCIEROS NO ES UN FAVOR, SINO UN DERECHO DE TODOS LOS CONSUMIDORES EN BONAIRE

Kralendijk,- De la reciente deliberación entre la Fundación Tienda pa Konsumidó Boneriano (FTPKB) y los bancos locales se ha revelado que la mayoría de los bancos locales no están cumpliendo con la legislación vigente e indican que no pueden hacerlo por motivos organizativos y financieros. MCB es el único banco que cumple en gran medida.

Esto expone un asunto fundamental: ¿tienen los consumidores bonerianos derecho a servicios financieros en su propio idioma?

La legislación vigente ofrece una respuesta sin duda:

El Artículo 5:3 de la “Ley de mercados financieros BES” estipula explícitamente:
“Un proveedor de servicios financieros debe asegurarse de que la información proporcionada por él o en su nombre relacionada con un producto financiero, servicio financiero o efecto […] sea factualmente correcta, clara y no engañosa.”

El Artículo 7:1 del “Decreto de mercados financieros” especifica además que la información:
“debe ser adecuada y comprensible para el representante promedio del grupo al que está dirigida.”

Los habitantes de Bonaire no merecen menos que el cumplimiento completo de estas disposiciones legales por parte de todas las instituciones financieras que operan en la isla.

Lo que se considera “claro” depende del grupo objetivo específico. La información que es clara para profesionales financieros puede resultar no clara para el consumidor regular promedio. Por eso el Artículo 7:1 exige explícitamente que la información “debe ser adecuada y comprensible para el representante promedio del grupo al que está dirigida.”

¿Qué significa esto concretamente para la población boneriana?

Para los habitantes de Bonaire, estos artículos de ley significan que tienen el derecho legal de recibir información financiera crucial en un idioma que comprendan completamente. Esto no es un lujo o un favor, sino un derecho anclado en la ley que no tiene opción de incumplimiento.

Las instituciones financieras DEBEN cumplir. Argumentos de que no hay dinero, o que no es una prioridad no son aceptables porque es parte de una legislación que tiene un carácter obligatorio. En la corte, ‘ley obligatoria’ significa: ¡no importa quién seas, la ley ordena! Cuando las instituciones financieras no respetan este derecho, están quitando la oportunidad a los ciudadanos de tomar decisiones financieras bien consideradas que forman su futuro.

Igual que cuando un banco otorga un préstamo, no se puede decir al banco a fin de mes que no tienes dinero, o que no es una prioridad porque no van a esperar hasta que tengas dinero y tiempo para pagar.

Protección contra riesgos financieros

Sin acceso a información financiera comprensible, los ciudadanos de Bonaire corren riesgos considerables. Pueden aceptar inconscientemente condiciones desfavorables, seguros innecesarios, altas tasas de interés o costos ocultos. La ley reconoce este peligro y protege a los consumidores explícitamente contra esta forma de mala información involuntaria que surge cuando la información no está disponible en su propio idioma.

Acceso igual para todos los grupos de población

Los requisitos legales garantizan que todos los habitantes, independientemente de su dominio del inglés, tengan igual acceso a servicios financieros. Esto es especialmente crucial para grupos vulnerables que no dominan bien el inglés, quienes de otra manera serían sistemáticamente excluidos de la participación completa en el sistema financiero. Así la ley protege a los ciudadanos más vulnerables contra la discriminación institucional.

Independencia económica y desarrollo comunitario

Cuando los ciudadanos comprenden la información financiera completa y correctamente, pueden tomar mejores decisiones financieras que contribuyen a su bienestar económico. Esto refuerza la autosuficiencia económica de toda la comunidad. El Banco Mundial, mediante su programa Global Findex, ha realizado investigaciones sobre los efectos de la inclusión financiera, que muestra que el acceso a servicios financieros puede contribuir a la mejora de resultados económicos, aunque el impacto específico en las cuotas de ahorro varía según el contexto y el grupo objetivo.

Reconocimiento de identidad cultural y dignidad

Al exigir que la información esté disponible en Papiamento y Holandés, los artículos de ley implícitamente reconocen la identidad cultural de Bonaire. Esto va más allá de consideraciones prácticas; es una cuestión de respeto y dignidad. Los ciudadanos tienen el derecho de ser atendidos en su propio idioma, sin sentirse obligados a usar un idioma extranjero para acceder a servicios esenciales.