PBNO: “LÈKMENTU I POLÍTIKA DI KULPA OTRO PA LOKE TA GARANTIANAN DI STUL TA INASEPTABEL”

Kralendijk,- Plataforma Bonaire Nobo i Mas Outónomo (PBNO) ta profundamente preokupá pa e kaos polítiko ku a surgi rondó di e asina yamá “garantianan di stul” ku kompanianan di aviashon JetBlue i WestJet.

Dokumentonan ku a filtra i relatonan di medionan di komunikashon ta revelá un intento deliberadamente pa shift responsabilidat pa Tourism Corporation Bonaire (TCB) i Bonaire Holding Maatschappij NV (BHM), miéntras ku kolegio ehekutivo mes ta e fuente di e problema i sigur un di e motibunan di retiro di dos diputado resientemente.

PBNO ta haña inaseptabel ku Bonaire.nu ta poseé dokumentonan interno ku nan kontenido solamente por a bira disponibel pa medio di filtrashonnan polítiko. E publikashonnan ta sugerí ku BHM ta responsabel pa e falta di provishonnan finansiero den TCB su kuentanan anual di 2023, miéntras ku tabata hustamente e kolegio ehekutivo ku a aprobá e garantianan aki formalmente no ménos ku dos biaha:

• Dia 17 di mei 2023, kolegio ehekutivo a aprobá e palabrashonnan di garantia ku JetBlue i WestJet;
• Dia 28 di febrüari 2024, kolegio ehekutivo, komo akshonista di BHM, a aprobá un prolongashon, bou di e kondishon ku e riesgonan lo wòrdu inkluí den e presupuesto.

Tur dos biaha, e desishon aki a wòrdu adoptá despues pa OLB, e úniko akshonista di BHM. Ademas, e konsehonan ofisial al respekto mester por a deskribí bon kla kon e riesgonan mester wòrdu kubri i inkorporá den e presupuesto di OLB.

P’esei ta apsurdo i engañoso pa tene BHM responsabel awor.

PBNO tambe ta heshòk ku e nombramentu di e komisarionan na TCB ta mará na kondishonnan ku OLB a imponé riba BHM, inkluyendo un investigashon riba e tratamentu di kontabilidat di e garantianan. Esaki ta un violashon serio di bon gobernashon i ta duna e impreshon ku gezaghèber un biaha mas ta pèrmití responsabilidat polítiko skuif bai pa órganonan operational i órganonan di supervishon, en bes di keda serka e kolegio ehekutivo.

E hunta di komisarionan ta èksistí hustamente pa supervisá maneho i pa duna kontra-komentario na akshonista ora mal gobernashon ta visilumbrá. Dor di hasi e nombramentu di miembronan di e hunta di komisarionan dependiente di e “investigashon” den e prosesamentu di garantia, ta sugerí ku e funshon di akshonista ta wòrdu usá pa influensiá e resultado.

BHM i TCB no ta e prinsipal kulpabelnan, pero mas bien konekshon den un kadena di gobernashon den kua e liderazgo polítiko, OLB komo doño, i konseho insular komo outoridat presupuestario, no a kumpli korektamente ku nan tareanan di supervishon.

E daño ekonómiko ku awor ta birando bisto no ta resultado di un eror na TCB òf BHM, sino di negligensia polítiko i disiplina presupuestario bandoná deliberadamente.

PBNO ta enfatisá ku e asina yamá “Retro Análisis,” ku BHM a anunsiá awor, no lo tin muchu krédito, tanten ku e no ta inkluí eksplísitamente e akshonnan di kolegio ehekutivo i OLB komo akshonista. Sin inkluí e tumamentu di desishon di 17 di mei 2023, i 28 di febrüari 2024, den e investigashon, e doshé aki ta keda un farsa den kua entidatnan operational ta wòrdu viktimisá pa minimalisá pèrdida di kara polítiko.

Por konkluí ku no ta ni normal ni desente pa un akshonista promé aprobá i fasilitá e emishon di garantianan, despues nenga di inkorporá e obligashonnan finansiero den nan propio presupuesto i kuentanan anual, i despues tene BHM responsabel pa e konsekuensianan finansiero i di mal gobernashon ku ta resultá.

Pa no papia mes di e nengamentu pertinente di hisa i fondo di merkadeo di TCB pa asina hasi aplikashon riba e garantianan mas chikitu ku ta posibel. Puntra Miles Mersera.

E komportashon aki ta mina konfiansa den gobernashon sano, ta hinka organisashonnan operational ku erornan polítiko, i ta distorshoná e relashon entre e akshonista, e hunta di komisario i e kompanianan di gobièrnu.

E ta un ehèmpel klásiko di loke ta konosí den gobernashon korporativo komo

“PASA E PAPA KAYENTE”. Ku otro palabra: kore pa responsabilidat.

Na nòmber di PBNO

FUENTE: DR. WILLEM A. CECILIA

NEDERLANDS:

PBNO: “LEKKEN EN ZONDEBOKPOLITIEK ROND GARANTIEREGELING ONACCEPTABEL”

Kralendijk,- De Plataforma Boneiru Nobo i Mas Outónomo (PBNO) is diep verontrust over de politieke chaos die is ontstaan rondom de zogeheten ‘stoelengaranties’ met luchtvaartmaatschappijen JetBlue en WestJet.

Uit gelekte documenten en mediaberichten blijkt dat er doelbewust wordt geprobeerd de verantwoordelijkheid af te schuiven op Tourism Corporation Bonaire (TCB) en Bonaire Holding Maatschappij NV (BHM), terwijl het bestuurscollege zélf de bron van het probleem is en zeker één van de redenen is voor het opstappen van twee gedeputeerden.

PBNO vindt het onaanvaardbaar dat Bonaire.nu beschikt over interne documenten waarvan de inhoud slechts via politieke lekken beschikbaar kan zijn geraakt. De publicaties suggereren dat BHM verantwoordelijk zou zijn voor het ontbreken van financiële voorzieningen in de jaarrekening van TCB over 2023, terwijl het precies het bestuurscollege is dat twee keer formeel akkoord is gegaan met deze garantiestellingen:

• Op 17 mei 2023 stemde het bestuurscollege in met het aangaan van de garantieregelingen met JetBlue en WestJet;
• Op 28 februari 2024 stemde het bestuurscollege als aandeelhouder van BHM in met verlenging, op voorwaarde dat de risico’s zouden worden opgenomen in de begroting.

Beide keren is dit besluit vervolgens overgenomen door het OLB als enige aandeelhouder van BHM. In de officiële adviezen dient bovendien duidelijk omschreven te worden hoe de risico’s moesten worden gedekt en verwerkt in de begroting van het OLB. Het is dus absurd en misleidend om BHM nu aansprakelijk te stellen.

PBNO is daarnaast geschokt dat de benoeming van commissarissen bij TCB is gekoppeld aan voorwaarden die door het OLB zijn gesteld aan BHM, waaronder een onderzoek naar het boekhoudkundig verwerken van de garanties.

Dit is een ernstige inbreuk op goed bestuur en wekt de indruk dat de gezaghebber opnieuw toestaat dat de politieke verantwoordelijkheid verschuift naar uitvoerende organen en toezichthouders, in plaats van bij het bestuurscollege zelf te blijven.

De Raad van Commissarissen is er juist om toezicht te houden op directie én om aandeelhouderstegenspraak te bieden. Door de benoeming van RvC-leden afhankelijk te maken van het ‘onderzoek’ naar de garantieverwerking, wordt gesuggereerd dat het aandeelhouderschap wordt gebruikt om invloed uit te oefenen op de uitkomst.

BHM en TCB zijn dus niet de hoofdschuldigen, maar schakels in een bestuurlijke keten waarin de politieke leiding, het OLB als eigenaar én de eilandsraad als begrotingsgezag hun controlerende taak niet naar behoren hebben uitgevoerd.

De economische schade die nu zichtbaar wordt, is niet het gevolg van een fout bij TCB of BHM, maar van politieke nalatigheid en begrotingsdiscipline die bewust is losgelaten.

PBNO benadrukt dat de zogeheten “Retro Analysis”, die BHM nu heeft aangekondigd, niet geloofwaardig is zolang deze niet expliciet het handelen van het bestuurscollege en het OLB als aandeelhouder meeneemt. Zonder de besluitvorming van 17 mei 2023 en 28 februari 2024 in het onderzoek te betrekken, blijft dit dossier een farce waarin uitvoerende entiteiten geslachtofferd worden om politieke gezichtsverlies te beperken.

Geconcludeerd kan worden dat het is niet normaal noch fatsoenlijk is dat een aandeelhouder eerst goedkeurt en faciliteert dat garanties worden afgegeven, vervolgens weigert om de financiële verplichtingen in hun eigen begroting en jaarrekening te verwerken, en dan BHM verantwoordelijk stelt voor het financieel en bestuurlijk gevolg daarvan. Om maar te zwijgen over de pertinente weigering de marketingbudget van TCB op te schroeven zodat de kans op het aanspreken van de garanties significant verminderd.

Dit gedrag ondermijnt het vertrouwen in degelijk bestuur, zadelt uitvoeringsorganisaties op met politieke fouten, en verdraait de verhouding tussen aandeelhouder, RvC en uitvoerende vennootschappen. Het is een klassieke vorm van wat in corporate governance bekendstaat als: “Passing the buck while holding the reins.”. Ofwel: de verantwoordelijkheid doorschuiven terwijl je zelf aan de macht bent.