PARTI KARIBENSE DI REINO:BON GOBERNASHON I FINANSA PÚBLIKO SOSTENIBEL TA OFRESÉ HABITANTE PERSPEKTIVA

Den kolaborashon ku e parti karibense di Reino, bon gobernashon i un estado di derecho fuerte, finansa públiko saludabel i sostenibel, i resiliensia ekonómiko di e islanan ta sentral.

For di e perspektiva aki, nos ta traha pa un futuro kompartí, teniendo na kuenta e sirkunstansianan lokal di tur seis isla. Debí na unda nan ta situá, e islanan por eksperensiá e efektonan di desaroyonan geopolítiko direktamente. Kontinuidat i stabilidat ta primordial den tempu di tenshon geopolítiko. Pa e motibu aki e presupuesto di 2026 ta konstruí riba e akshonnan ku ya a inisiá kaba.

Pa Boneiru, Sint Eustatius, i Saba, e enfoke ta pa mantené i krese prosperidat amplio pa asina e islanan por sigui desaroyá sosialmente, físikamente i di forma ekonómiko. Ta logra esaki, entre otro, pa medio di e tres Dilnan Regional (Regiodeals).

Huntu ku e gobièrnunan insular, gabinete ta komprometé su mes na finansa ku ta prepará pa futuro i bon gobernashon. Esaki ta enserá renobá e leinan ku ta regla relashonnan finansiero i atministrativo. Esaki entre otro lo brinda e islanan aki oportunidat pa haña préstamo den futuro, pa asina permití nan pa por ehekutá nan tareanan efektivamente.

Pa sostené e gobièrnunan insular mihó, nos ta fortifiká nan kapasidat di ehekushon.  Esaki lo enserá €4 mion adishonal na 2026. E Agènda di Bon Gobernashon pa Hulanda Karibense ta kontribuí na esaki dor di, entre otro, mehorá servisio na habitante, fortifiká institutonan, i atendé violashonnan di integridat. Pa mehorá konekshon, lo ekstendé e supsidio pa e fèri Makana.

Mas aleu a pone €10 mion disponibel pa haf di Saba na 2026, ademas di e €30 mion for di 2025. A pone €16 mion disponibel pa mehorashon di e kayanan na Boneiru pa e periodo 2025 pa 2028. Na 2026 lo implementá un aserkamentu integral pa e infrastruktura físiko pa Boneiru, Sint Eustatius i Saba. E tres islanan i e departamentonan konserní lo traha riba agèndanan físiko pa kada isla, teniendo na kuenta e kapasidat di ehekushon i desaroyonan demográfiko.

Den e kolaborashon ku Aruba, Kòrsou, i Sint Maarten, e enfoke ta riba bon gobernashon i fortifikashon di estado di derecho. Esaki ta un pre-rekisito pa un sosiedat seif i stabil, desaroyo ekonómiko positivo, i finansa públiko sostenibel. Hulanda lo sigui sostené e paisnan outónomo pa logra e ophetivo kompartí aki na 2026, ku mas ku €68 mion disponibel pa e propósito aki. Na 2026, ku sosten di e Organisashon di Trabou Temporal, lo sigui traha riba e Paketenan di Pais pa implementashon di reformanan sosioekonómiko. €27.6 mion ta disponibel pa e propósito aki na 2026.

Pa stimulá ekonomia, Hulanda ta lansa e areglo Borgstelling MKB-kredieten pa Aruba, Kòrsou, i Sint Maarten. E areglo aki lo permití kreditornan na Aruba, Kòrsou i Sint Maarten usa e mesun fasilidat na 2026 i 2027 manera kreditornan na Hulanda i Boneiru, Sint Eustatius, i Saba. Hulanda lo sigui brinda sosten finansiero na Sint Maarten durante su rekonstrukshon despues di orkan Irma na 2017, hasiendo uso di e ‘trustfonds’ di Banko Mundial i ku ayudo tékniko.

Un total di €24 mion ta disponibel te ku 2028 pa un fondo rotativo pa proyektonan ku ta kontribuí na oumentá seguridat di kuminda riba tur seis isla. Na 2026 lo implementá e areglo di supsidio pa inisiativanan sosial i e agèndanan di akshon pa tur seis isla den e parti karibense di Reino, komo e siguiente paso di e diskulpanan pa e pasado di sklabitut. Esaki ta suma €23 mion na 2026. 

FUENTE: RCN/LIVE99FM

NEDERLANDS:

CARIBISCHE DELEN KONINKRIJK:  GOED BESTUUR EN HOUDBARE OVERHEIDSFINANCIËN BIEDEN INWONERS PERSPECTIEF

In de samenwerking met het Caribisch deel van het Koninkrijk staan goed bestuur en een sterke rechtsstaat, gezonde en houdbare overheidsfinanciën en economische weerbaarheid van de eilanden centraal.

Vanuit dit perspectief werken we aan een gedeelde toekomst met oog voor lokale omstandigheden van alle zes de eilanden. Vanwege hun ligging, kunnen de eilanden direct de effecten van geopolitieke ontwikkelingen ondervinden. Continuïteit en rust staan in tijden van geopolitieke spanningen centraal. De begroting 2026 bouwt daarom voort op de reeds ingezette acties.

Voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba gaat het om behoud en groei van de brede welvaart zodat de eilanden zich op sociaal, fysiek en economisch gebied verder kunnen ontwikkelen. Dit gebeurt onder meer via de drie Regiodeals. Samen met de eilandsbesturen zet het kabinet in op toekomstbestendige financiën en goed bestuur. Onder meer door de vernieuwing van de wetten die de financiële en bestuurlijke verhoudingen regelen. Zo krijgen deze eilanden in de toekomst onder meer mogelijkheden om leningen aan te gaan, zodat ze in staat zijn om hun taken goed uit te voeren.

Om de eilandsbesturen beter te ondersteunen, versterken we de uitvoeringskracht. Hier is in 2026 ruim € 4 mln. extra mee gemoeid. De Agenda Goed Bestuur Caribisch Nederland draagt hieraan bij, door onder meer betere dienstverlening aan inwoners, sterke instituties en aanpak van integriteitsschendingen.

Om de connectiviteit te verbeteren wordt de subsidie voor de Makana ferry verlengd. Verder is in 2026, € 10 mln. beschikbaar gesteld voor de haven van Saba, in aanvulling op de € 30 mln. uit 2025. Om de wegen op Bonaire te verbeteren is voor de periode 2025 tot en met 2028 € 16 mln.

beschikbaar. In 2026 komt een integrale aanpak voor de fysieke infrastructuur van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Daarbij werken de drie eilanden en de betrokken departementen aan fysieke agenda’s per eiland waarin rekening wordt gehouden met uitvoeringskracht en demografische ontwikkelingen.

In de samenwerking met Aruba, Curaçao en Sint Maarten ligt de focus op goed bestuur en het versterken van de rechtsstaat. Dit is een randvoorwaarde voor een veilige en stabiele samenleving, positieve economische ontwikkeling en houdbare overheidsfinanciën. Ook in 2026 ondersteunt Nederland de autonome landen bij deze gezamenlijke doelstelling, hier is in 2026 ruim € 68 mln. voor beschikbaar. In 2026 wordt met behulp van de Tijdelijke Werkorganisatie verder gewerkt aan de Landspakketten voor uitvoering van sociaaleconomische hervormingen. In 2026 is € 27,6 mln. hiervoor beschikbaar.

Om de economie te stimuleren stelt Nederland de regeling Borgstelling MKB-kredieten Aruba, Curaçao, Sint-Maarten open. Deze regeling maakt het in 2026 en 2027 mogelijk dat kredietverstrekkers in Aruba, Curaçao en Sint Maarten, gebruik kunnen maken van dezelfde faciliteit als kredietverstrekkers in Nederland en Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Nederland blijft Sint Maarten financieel ondersteunen bij de wederopbouw na orkaan Irma in 2017, met de inzet van het trustfonds bij de Wereldbank en met technische assistentie.

Tot en met 2028 is in totaal € 24 mln. beschikbaar voor een revolverend fonds voor projecten die bijdragen aan het vergroten van de voedselzekerheid op alle zes de eilanden. In 2026 wordt uitvoering gegeven aan de subsidieregeling voor maatschappelijke initiatieven en de actieagenda’s voor alle zes de eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk, als opvolging van de excuses voor slavernijverleden. In 2026 gaat het om € 23 mln. 

ENGELS:

CARIBBEAN PARTS OF THE KINGDOM:GOOD GOVERNANCE AND SUSTAINABLE PUBLIC FINANCES OFFER PROSPECTS FOR RESIDENTS

In the cooperation with the Caribbean part of the Kingdom, the focus is on good governance and strong rule of law, healthy and sustainable public finances and the economic resilience of the islands. From this perspective, we work towards a shared future taking into account the local conditions on all six islands.

Because of their location, the islands can be directly affected by geopolitical developments. Continuity and calm are key when geopolitical tensions flare up. The 2026 budget therefore builds on the actions already initiated.

For Bonaire, St. Eustatius and Saba, it is about maintaining and growing broad prosperity so that the islands can continue to develop socially, physically and economically. One way this takes place is via the three Region Deals.

Together with the island governments, the government is committed to future-proof finances and good governance. This includes the renewal of laws regulating financial and administrative relations. Among other things, these islands will in the future be given the possibility of entering into loans, so that they are able to perform their duties properly.

To better support the island governments, we are strengthening implementation capacity. This will involve an additional €4 million in 2026. The Agenda Goed Bestuur Caribisch Nederland [Good Governance Agenda for the Caribbean Netherlands] contributes to this, through, among other things, better services to residents, strong institutions and tackling integrity violations.

The grant for the Makana ferry is being extended to improve connectivity. In 2026, €10 million has also been made available for the port of Saba, in addition to the €30 million in 2025. To improve Bonaire’s roads, €16 million is available for the period 2025 to 2028.

A comprehensive approach for the physical infrastructure of Bonaire, St. Eustatius and Saba will be put in place in 2026. In this context, the three islands and the relevant departments are working on physical agendas for each island that take into account implementation capacity and demographic developments.

In cooperation with Aruba, Curaçao and Sint Maarten, the focus is on good governance and strengthening the rule of law. This is a prerequisite for a safe and stable society, positive economic development and sustainable public finances. The Netherlands will support the autonomous countries in this joint objective during the upcoming year as well, with over €68 million being made available for this in 2026. With the help of the Temporary Working Organisation, work will continue in 2026 on the Country Packages for implementation of socio-economic reforms. €27.6 million is available for this in 2026.

To stimulate the economy, the Netherlands is opening the SME Credit Guarantee Arrangement for Aruba, Curaçao, and Sint-Maarten. This arrangement will allow lenders in Aruba, Curaçao and Sint Maarten to use the same facility as lenders in the Netherlands and Bonaire, St. Eustatius and Saba in 2026 and 2027. The Netherlands continues to financially support Sint Maarten’s reconstruction after Hurricane Irma in 2017, with the deployment of the trust fund at the World Bank and with technical assistance.

A total of €24 million is available until 2028 for a revolving fund for projects that contribute to increasing food security on all six islands. In 2026, the subsidy arrangement for social initiatives and action agendas will be implemented for all six islands in the Caribbean part of the Kingdom, as a follow-up to the apologies for the slavery past. This involves €23 million in 2026.